Мақалада сауықтыру-курорттық ұйымдардың орналасуына талдау жасалды. Олардың аймақтағы үйлесімі сауықтыру-курорттық кешендердің (СКК) аумақтық ұйымдастырылуын сипаттайд.ы. Ол үшін әдістемелік тәсілдердің жиынтығы қолданылды: ресурстық-географиялық, күрделі және кеңістіктік. Сібір федералды округінде (Ресей) сауықтыру-курорттық ұйымдардың дамуын сипаттайтын негізгі статистикалық мәліметтерге талдау жасалды. Барлық он аймақта олардың орналасу ерекшеліктері, сондай-ақ негізгі туристік ресурстары анықталды.

Бұл мақалада Петропавл қаласының топырағының қорғасынмен ластану деңгейін анықтау үшін жүргізілген эксперимент нәтижелері талқыланған. Петропавл қаласы бойынша әртүлі аймақтардан алынған 6 сынама түрлерінің топырағының құрамындағы қорғасынның мөлшерін анықтау жұмыстары жүргізіліп, топырақтың қорғасынмен ластану деңгейі анықталды. Есептеу нәтижелерінің көрсеткіштері бойынша Петропавл қаласынан алынған топырақ сынамаларының құрамында қорғасынның мөлшері Жылу Электр орталығы (ЖЭО) маңынан алынған топырақ сынамасында салыстырмалы түрде жоғары деңгейде екенін көрсетті.

Жұмыста шикізаттың жоғалған органолептикалық қасиеттерін қолдана отырып, шарап сусындарын өндіру қарастырылған. Өндірісті өзектендіру әдістемесі келтірілген, бірқатар физика-химиялық қасиеттері зерттелген. Шикізатта қолданылатын қант мөлшері зерттелді. Фотоколориметриялық зерттеу әдісі арқылы қант ерітіндісінің жарықты сындыруы мен оптикалық тығыздығы талданды. Нәтижелерді шарап сусындарын өндіруде қолдануға болады.

Университетте Оқу-бұл эмоционалды жүктемелермен бірге жүретін студенттер үшін өте күрделі процесс. Қазіргі студенттерде оқу процесі төмен қозғалыс белсенділігі жағдайында жүреді, бұл олардың ақыл-ой қабілетіне әсер етеді, сонымен қатар шаршау жоғарылайды, ойлау процестері, есте сақтау, зейін нашарлайды, нәтижесінде дененің функционалдық көрсеткіштері бұзылады, иммунитет төмендейді. Университетте оқудың барлық кезеңінде студенттің денсаулығын сақтау маңызды. Ең бастысы, түлек жақсы білімге ие болып қана қоймай, сонымен қатар өмір процесінде одан әрі шығармашылық қызмет үшін денсаулығы жақсы. Денсаулықты сақтау және арттыру үшін студенттерге университетте оқудың алғашқы күндерінен бастап өмір салтын, атап айтқанда күн тәртібін дұрыс ұйымдастыруға үйрету қажет. Күн тәртібіндегі ең маңызды орын дене шынықтыруға, қозғалыс белсенділігіне бөлінуі керек. Көптеген зерттеулердің негізінде физикалық белсенділік бүкіл ағзаның функционалдық процестеріне, атап айтқанда, ақыл-ой жұмысына оң әсер ететіндігі дәлелденді. Күні бойы іс - әрекеттерді өзгерту маңызды-ақыл-ой және физикалық. Жұмыс қабілеттілігінің өзгеру динамикасын ескере отырып, күн ішінде және апта ішінде оқу сабақтарының дұрыс кестесі де маңызды. Бұл мақалада бірінші курс студенттерінің оқу-білім беру процесінде ақыл-ой қабілетінің өзгеруіне талдау жасалады. Бірінші курс студенттерінің өнімділігін арттыру мақсатында ұсыныстар ұсынылды.

Өкпенің қатерлі ісігі - әлемдегі ең көп таралған онкологиялық аурулардың бірі. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы радонды темекі шегуден кейін осы қатерлі ісіктің дамуының екінші маңызды қауіп факторы ретінде анықтайды. ДНҚ репарациясына қатысатын гендердің полиморфизмдерін зерттеу радон-индукцияланған канцерогенездің механизмдерін ашуда шешуші рөл атқарады.

Бұл зерттеудің мақсаты OGG1 (rs1052133), ERCC1 (rs13181, rs11615, rs3212986), XRCC1 (rs25487) және XRCC3 (rs861539) гендеріндегі полиморфизмдердің қатерлі ісікке шалдығу қаупімен байланыстылығын бағалау.

Жұмыс аясында көрсетілген генетикалық полиморфизмдер мен радонның әсерінен туындаған өкпе қатерлі ісігінің даму ықтималдығы арасындағы байланыстарды зерттеуге бағытталған мета-талдау жүргізілді.

Бұл мета-талдау радон әсерінен туындаған өкпенің қатерлі ісігі бар 1648 науқасты және 1750 бақылауды қамтитын 4 зерттеу жұмысын қамтыды. Мета-анализ нәтижелері радон-индукцияланған өкпе қатерлі ісігі мен келесі полиморфизмдер арасында маңызды байланыстың жоқтығын көрсетті: ERCC2 (rs13181), ERCC1 (rs11615), XRCC1 (rs25487).

Келесі генетикалық полиморфизмдер үшін статистикалық маңызды ассоциациялар анықталды: аддитивті және доминантты модельдерде: OGG1 (rs1052133); рецессивті модельде: ERCC1 (rs3212986); рецессивті және доминантты модельдерде: XRCC3 (rs861539).

Бұл нәтижелер OGG1 (rs1052133), ERCC1 (rs3212986) және XRCC3 (rs861539) полиморфизмдерінің радонның әсерінен туындаған өкпенің қатерлі ісігіне бейімділігімен ықтимал байланысын көрсетеді.

Бұл мақалада биогумустың әртүрлі мөлшерінің Сitrullus vulgaris асханалық қарбыздың биомассалық құрамының түзілуіне, өнімділігіне және химиялық құрамына әсері Ақтөбе облысы жағдайында анықталды. Зеттеу жұмысында Ақтөбе облысының Кеңес Нокин ауылында орналасқан Шығанақ Берсиев атындағы Ақтөбе жоғары аграрлық-техникалық колледжі оқу базасында калифорниялық шылаушындар негізінде дайындалған биогумус пайдаланылды. Қарбыз 2 түрлі әдіспен өсіріліп, көшетпен өсіру және тұқыммен ашық егістікте өсіріліп, алдын ала топыраққа биогумус енгізілді. Биометрия нәтижелері биогумусты топыраққа енгізудің қарбыздың өсуіне және дамуына, олардың вегетативтіқ құрылысының қалыптасуына, өнімділігінің жоғарылауына айтарлықтай әсер ететіндігін көрсетті. Қарбыздың өнімділігі биогумус енгізу нәтижесінде бақылаушы мен салыстырғанда  бір қарбыздың орташа салмағынан байқалды, яғни 5,5 кг-нан 7,8 кг-ға дейін артқандығы анықталды өнімділік және 16,5 кг/м² құрады, бұл бақылаумен салыстырғанда сәйкесінше 5,8; 7,8 және 45,4% құрады. Қарбыз жемістеріндегі құрғақ заттардың, С витаминінің және жалпы қанттың мөлшері бақылау деңгейінде және одан көп болды. Қарбыз жемістерін жаппай жинау кезінде өнімдегі нитраттардың мөлшері белгіленген нормалардан бірнеше есе төмен болды (қарбыз  үшін ШРК - 60 мг/кг), яғни өнім экологиялық таза болып табылады[1].

Бұл мақала Түмен облысы, Есіл ауданындағы "Синицинский бор" ЕҚТА шегінде өсетін жемісті жабайы өсімдіктердің түрлік әртүрлілігін бағалауға арналған. «Синицин борының» жекелеген учаскелеріне жалпы сипаттама берілген, антропогендік жүктемені ең көп сезінетін учаскелер көрсетілген. Маршруттық зерттеулер материалдары бойынша өсімдіктердің тіршілік формасын, жеміс түрін, гүлдену және жеміс беру мерзімдерін көрсете отырып, жемісті жабайы өсімдіктер түрлерінің тізімі жасалды. Әр учаскелер үшін жемісті жабайы өсімдіктердің ұпай бойынша пайда болуы көрсетілген. Жеке мақсатта жинауға болатын жемісті жабайы өсімдіктердің түрлері анықталды. «Синицин бор» жағдайында өнеркәсіптік жинау мүмкін емес деген болжам бар.

Бұл мақала Полярлық Орал ландшафттарының қазіргі жағдайының индикаторы ретінде ұсақ сүтқоректілер фаунасы мен популяция құрылымын зерттеуге арналған. Жұмыстың материалдары 2022 жылдың шілде айында Үлкен Хадатаёганлор көлінің жағалауында, 2024 жылдың шілде-тамыз айларында Харбей, Хадата, Кіші Пайпудына, Енгаю, Лонготъёган, өзендерінің жайылмаларында және Шығыс Нырдвоменшор бұлағының жайылмасында жүргізілген далалық зерттеу нәтижелері болып табылады. Барлығы 1450 тұзақ-тәуліқ, 355 цилиндр-күн жұмыс атқарылып, 9 түрлі 168 ұсақ жерүсті кеміргіштер (Rodentia: Clethrionomys (=Myodes) rutilus Pallas, 1779, Craseomys rufocanus Sundevall, 1846, Alexandromys oeconomus Pallas, 1776, Agricola agrestis L., 1761, Lasiopodomys gregalis Pallas, 1779, Alexandromys middendorffi Poljakov, 1881) мен жәндікқоректілер (Eulipotyphla: Sorex tundrensis Merriam, 1900, Sorex caecutiens Laxmann, 1788, Sorex minutus L., 1766) ұсталды.

Барлық тіркелген түрлер Полярлық Оралға және оған жақын орналасқан жазық және таулы аймақтарға тән. Олардың көптігінің көрсеткіштері Полярлық, Қиыр Солтүстік және Солтүстік Орал туралы әдеби деректермен салыстырылады. Түрлік құрамы, экологиялық және фауна-генетикалық құрылымы зерттелген ландшафттардың зоналық-субзоналық және биіктік жағдайына, сондай-ақ олардың биотоптық құрылымына сәйкес келеді. Ұсақ сүтқоректілер қауымдастықтары алуан түрлілігі, біркелкілігі және тұрақтылығы жағынан төмен көрсеткіштермен сипатталады. Мұндай сипаттамалар жоғары ендік пен биік таулы ландшафттардағы ұсақ сүтқоректілер қауымдастықтарына тән және аумақтың қатал табиғи-климаттық ерекшеліктерімен түсіндіріледі. Салыстырмалы түрде жоғары алуан түрлілік пен тұрақтылық көрсеткіштері Үлкен Хадатаёганлор көлінің жағалауы, Кіші Пайпудына өзенінің және Шығыс Нырдвоменшор бұлағының жайылмасындағы ұсақ сүтқоректілер қауымдастықтарында байқалады, бұл мекен ету орындарының ішкі ландшафттық әртүрлілігімен және жұмсақ микроклиматпен түсіндіріледі. Полярлық Оралдың ұсақ сүтқоректілер қауымдастықтары субарктикалық ландшафттарға тән әртүрлілік-біркелкілік құрылымын сақтап отыр. Зерттелген ландшафттарда антропогендік бейімделуі жоғары ұсақ сүтқоректілер түрлері жоқ. Антропогендік бейімделу индекстерінің төмендігі және серпімді тұрақтылық көрсеткіштерінің резистенттікке қарағанда жоғары болуы (Хадата өзенінің жайылмасындағы Морозов кордоны ландшафттарын қоспағанда, мұнда қойлар мен өгіздерді жаю салдарынан тундраның шалғынға айналуы байқалады) зерттелген ландшафттарға антропогендік әсердің болмауын, сондай-ақ ұсақ сүтқоректілер қауымдастықтарының антропогендік өзгерістерге төмен бейімділігін көрсетеді.

Мақалада геоэкологиялық білім берудің жасыл экономиканы дамытудағы рөлі мен маңыздылығын қарастырады. Мектеп географиясының оқу бағдарламасындағы экологиялық білім беру мен зерттеулерді жетілдіру қажеттілігі көрсетілген. Зерттеу нәтижелері экологиялық жауапкершілікті арттыру үшін оқушылардың білім деңгейін көтеру, мұғалімдердің біліктілігін арттыру және практикалық оқыту әдістерін енгізу маңызды екенін көрсетті. Мұндай қадамдар тұрақты даму қағидаттарын жүзеге асыруға ықпал етеді.

Бұл мақалада асық ойындарының студенттер мен жастардың психологиялық және әлеуметтік дамуына тигізетін әсері зерттелген. Асық ойындары қазақ халқының ұлттық ойындарының бірі болып табылады және қазіргі уақытта оның балалар ғана емес, студенттер мен жастар арасында да маңызды рөл атқаратыны анықталды. Зерттеу барысында асық ойындарының зейін, стратегиялық ойлау, эмоционалдық тұрақтылық сияқты психологиялық аспектілерге және әлеуметтік дағдыларды, топтық жұмысты дамытуға, көшбасшылық қасиеттерді қалыптастыруға тигізетін ықпалы қарастырылды. Ойынның студенттер арасында қарым-қатынас дағдыларын, әлеуметтік нормаларды сақтауды және бір-бірімен ынтымақтасуды арттыратыны анықталды. Мақала нәтижелері асық ойындарын студенттер арасында тәрбие мен әлеуметтік даму құралы ретінде пайдалану қажеттілігін көрсетеді.

Бұл мақалада мектеп оқушыларының отансүйгіштігі мен азаматтық ұстанымын қалыптастыруға жүйелі түрде қарауға, тарихи-мәдени үдерістердің ерекшеліктері мен ұлттық мұраның негізгі константаларын түсінуге мүмкіндік беретін аксиологиялық аспектіні зерттеудегі инновациялық мектептің тәрбие жұмысының тәжірибесі көрсетілген. Жұмыста «Бірінші гимназия» КММ директоры Т.М. Анкибор.

«Біртұтас тәрбие» мемлекеттік білім беру бағдарламасының негізгі ережелерін «Мен Қазақстанның патриотымын» атты мектеп оқушыларына арналған авторлық білім беру бағдарламасымен интеграциялау гимназияның оқу пәндерінің мазмұны, сынып сағаттары, сабақтан тыс іс-шаралар, отбасымен ынтымақтастық, мектепаралық және мектепаралық білім беру ұйымдарының әртүрлі ұйымдармен өзара әрекеттесу арқылы жүзеге асырылатын барлық тәрбие жұмысының мазмұнын құрайды.

Сыныптан тыс іс-шараларда аксиологиялық аспектіні зерттеу - бұл құндылықтар тұлғаның өсуіне серпін болатын және жауапты, ойлайтын және белсенді адамдар ұрпағын тәрбиелеуге көмектесетін қолайлы білім беру ортасын құруға бағытталған қадам.

Мақалада 2024-2025 оқу жылында Бірінші гимназияда өткен тәрбие жұмысы бойынша аймақтық практикалық семинар арқылы құндылықтарды енгізу әдістемесі берілген.

Бұл мақалада табиғи қауіпті құбылыстардың мектеп географиясында оқыту әдістері мен ерекшеліктері талқыланып, оқушылардың білімін арттыруға бағытталған тиімді әдістемелік тәсілдер ұсынылады.

Табиғаттағы қауіпті құбылыстар – жер бетіндегі экологиялық тепе-теңдікке, адамзаттың өмір сүруіне және шаруашылық қызметіне айтарлықтай әсер ететін табиғи үдерістер. Олардың пайда болуы жер қыртысындағы, атмосферадағы, гидросферадағы және биосферадағы өзгерістерге байланысты. Жер сілкінісі, жанартаудың атқылауы, дауылдар, су тасқындары, сел мен көшкіндер сияқты апаттар табиғи жүйелердің серпінділік сипатын көрсетеді. Мұндай құбылыстардың кейбірі ұзақ уақыт бойы дамып, алдын ала болжануы мүмкін болса, кейбірі кенеттен орын алып, үлкен апаттарға әкеледі.

Қазіргі таңда табиғи апаттардың жиілігі мен қарқындылығы артып келеді. Ғалымдардың зерттеулеріне сүйенсек, климаттың өзгеруі, урбанизация, ормандардың жойылуы және экожүйелерге антропогендік әсер бұл құбылыстардың күшеюіне ықпал етеді. Сондықтан табиғи қауіптер туралы білім беру мектептегі география пәнінің негізгі міндеттерінің бірі болып табылады. Оқушыларға табиғи қауіпті құбылыстардың себептері, таралу аймақтары, олардың адамзатқа тигізетін әсері және алдын алу шаралары туралы толық түсінік беру маңызды.

География пәні арқылы оқушылар тек теориялық білім алып қана қоймай, қауіпсіздік мәдениетін қалыптастыру, картамен жұмыс істеу, табиғи апаттардың алдын алу және олардан қорғану тәсілдерін үйренеді. Сабақ барысында табиғи апаттардың нақты мысалдары қарастырылып, олардың салдары мен алдын алу жолдары талданады. Бұл оқушылардың табиғат құбылыстарын ғылыми тұрғыда түсініп, қоршаған ортаға жауапкершілікпен қарауына ықпал етеді.

Мақалада тапсырмалар мазмұнының эволюциясына баса назар аудара отырып, химия пәні бойынша олимпиадалар басталған кезден бастап олардың форматы мен құрылымындағы өзгерістер қарастырылады. Зерттеудің мақсаты – химиялық олимпиадалардағы өзгерістерді анықтау және әдістемелік әдебиеттерді жаңартудың мектеп оқушыларының дайындығына әсерін бағалау. Жұмыста қазіргі заманғы олимпиадаларға табысты қатысу үшін сыни ойлау мен талдау дағдыларының маңыздылығына тоқталып, тапсырмаларға шолу жасалып, қолда бар оқу материалдарына талдау жасалған.

Жобалық оқыту – оқушылардың білім сапасын арттыруға ықпал ететін заманауи педагогикалық технологиялардың бірі. Бұл зерттеу химия пәні бойынша 8-сынып оқушыларының үлгеріміне жобалық әдістің әсерін зерттеуге арналған. Эксперименттік топтағы оқушылар химиялық эксперименттерді қамтитын жобаларды қорғады, ал бақылау тобы зертханалық жұмыстарды нұсқаулыққа сәйкес орындады. Зерттеу нәтижелері жобалық оқытудың өзін-өзі реттеу, зерттеу дағдылары және дербес жұмыс істеу қабілетін дамытуға, сондай-ақ пәнге деген қызығушылықты арттыруға ықпал ететінін көрсетті. Алынған деректер негізінде химия сабақтарында жобалық оқыту әдісін қолдану бойынша ұсыныстар әзірленді.

Бұл мақала көпұлтты корпорациялардағы корпоративтік командалардың тиімділігіне арналған, әсіресе дамушы нарықтардағы қызметіне баса назар аударады. Жаһандану жағдайында компаниялар мәдени әртүрлілік, қашықтан жұмыс істеу және күрделі ұйымдық құрылым сияқты қиындықтарға тап болады. Осы аспектілерді тиімді басқару корпорациялардың бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз етудің негізгі факторы болып табылады.
Зерттеу командалық тиімділікке әсер ететін негізгі факторларды қарастырады: мәдениетаралық басқару, коммуникациялық технологиялар, қызметкерлерді ынталандыру және корпоративтік құрылымдардың икемділігі. Теориялық талдау, сандық сауалнамалар және менеджерлермен сапалық сұхбаттар қолданылды.
Нәтижелер көпұлтты командаларды басқарудың ең жақсы тәжірибелерін анықтауға және олардың өнімділігін арттыру бойынша ұсыныстар әзірлеуге мүмкіндік береді. Жұмыста Қазақстанда жұмыс істейтін халықаралық компаниялардың мысалдары қарастырылған.

Бұл мақала Қазақстанның мұнай-газ саласындағы тұрақты даму қағидаттарының сақталуына шолу жасауға арналған. Бүгінгі таңда тұрақты экономикалық дамуға қол жеткізу әлемдегі әрбір мемлекет үшін ең маңызды басымдық болып табылады. Тәуелсіз республика атанған Қазақстан да тұрақты даму жолына түсті. Осылайша, мақалада ірі мұнай-газ компаниялары – Karachaganak Petroleum Operating B.V., North Caspian Operating Company N.V., «Теңізшевройл» ЖШС мысалында Қазақстанның мұнай-газ саласындағы тұрақты даму қағидаттарының сақталуына шолу берілген.

Аграрлық аймақтың бренді-бұл аймақтың ауылшаруашылық секторымен байланысты имидж және ерекше сәйкестік. Ол белгілі бір аймақтағы аграрлық қызметтің ерекшеліктері мен артықшылықтарын, мысалы, өнім сапасы, экологиялық тазалық, ауыл шаруашылығындағы инновациялар мен дәстүрлерді көрсетеді. Аграрлық аймақ брендін құру инвестицияларды тартуға, туризмді дамытуға және сапалы ауылшаруашылық өнімдерін өндіруші ретінде имиджді нығайтуға көмектеседі.

Мақала көмір қабаттарының метан нарығын талдауға және қазіргі жаһандық энергетикалық трендтер мен экологиялық сын-қатерлерді ескере отырып, көмір қабаттарының метан нарығының даму сценарийлерін қалыптастыруға арналған. Энергетикалық нарықтардың жай-күйі мен даму болжамдары туралы деректерді жинау мен өңдеудің кешенді талдауына сүйене отырып, зерттеу көмір қабаттарының метанының таза энергияның маңызды көзі ретіндегі әлеуетін көрсетеді. Метанды қолданудың техникалық, экологиялық және экономикалық аспектілері қарастырылып, экологиялық тәуекелдерді азайту және экономикалық пайданы арттыру стратегиялары ұсынылды. Нарықтың болжамды өсуіне және оған әсер ететін негізгі факторларға, соның ішінде өндірісті дамыту мен технологиялық инновацияларға ерекше назар аударылады. Зерттеу сонымен қатар әлемдік қорлардың аймақтық таралуын және өнеркәсіптік даму әлеуетін бағалайды, әсіресе метан ресурстарына бай елдерде.

Бұл мақалада сиырлардың сүт өнімділігін арттыру мәселелері қарастырылған. Солтүстік Қазақстан облысының шаруашылықтарында топтық әдіспен симментал сиырларына зерттеу жүргізілді. Әрқайсысы 17 бас сиырдан 2 топ құрылды. Топтардағы жануарлар жасы, денсаулық жағдайы, лактация саны, алдыңғы лактация кезіндегі өнімділік деңгейі, төлдеу уақыты және тірі салмағы ескеріле отырып таңдалды. Бақылау тобының сиырларына жалпы рацион + бидай кебегі 5 кг мөлшерінде берілді, тәжірибе тобына бақылау тобындағыдай диета берілді, бірақ бидай кебегінің бір бөлігін 1,5 кг күнбағыс ұнына ауыстырды. Рационды белокпен байыту екінші топтағы орташа жылдық сүт өнімділігін Р>0,99 кезінде 395 кг-ға немесе 7%-ға арттыруға мүмкіндік берді. Тәжірибе тобында сүт майы мен ақуыздың аздап жоғарылауы байқалды. Екінші топтағы сүт майының мөлшері бақылау тобынан 17 кг-ға (P>0,99) айтарлықтай асып түсті немесе сүт протеинінің құрамында 8% артықшылық байқалды, тәжірибелілер пайдасына 15 кг болды; сиырлар.

Бұл мақалада генотиптің бірінші бұзау құнажындарының желінінің морфологиялық және функционалдық қасиеттеріне әсері қарастырылады. Зерттеу үшін қызыл дала тұқымының аналықтарын қызыл эстон және балық бұқаларымен өнеркәсіптік жолмен айқастыру арқылы алынған бірінші бұзаулардың 2 тобы құрылды. Әкесінің тұқымына байланысты бірінші бұзаулардың емшек сүтінің жалпы морфологиялық сипаттамалары мен функционалдық қасиеттерін бағалай отырып, қажетті емшек пішіні бар сиырлардың үлкен пайызы бірінші топта болғанын атап өткен жөн (ҚД × А), бірақ үлкен желінділік екінші топтағы бірінші бұзауларда (ҚД × ҚЭ), лактация жылдамдығы екінші топта жоғары болды, яғни. эстондық бұқалардың қыздарынан.

Университет кампустарының орындары қала ішінде үлкен аумақтарды алып жатқанын ескере отырып, осы ірі шаруашылық субъектілерінің жұмыс істеуінің экологиялық параметрлері қаланың экологиясын қалыптастыруда үлкен рөл атқарады, сондықтан университет   кампусын көгалдандыру қалалық экологиялық мәселелерді шешуге үлкен үлес қосады. Өткізілген зерттеудің мақсаты- университеттің жасыл аймақ  аумағының санитарлық-дендрологиялық бағасы. Ағаш құрамдас бөліктері анықталып, олардың жай - күйі көзбен шолып зерттелді. Алынған мәліметтер негізінде жағдайды жақсарту бойынша ұсыныстар жасалды. Қозыбаев атындағы университеттің жасыл аймағының қазіргі жағдайын бағалау мақсатында алғаш рет аумақты зерттеу жүргізілді.

Мақалада электромобиль жасау саласындағы инновациялық схемалық шешімдер ұсынылған. Электр машиналарының қолданыстағы электрлік және функционалды схемалары басқару блогында да, сымсыз зарядтау блогында да қымбат Электронды компоненттердің болуын білдіреді. Қолданыстағы шағын және орта салмақтағы Электр машиналарын талдау қымбат элементтерді қол жетімді электронды компоненттерге ауыстыру арқылы қолданыстағы электрондық схемаларды жаңартуға болады деген қорытынды жасауға мүмкіндік береді.

Атап айтқанда, шағын және орташа күрделіліктегі техникалық жобаларда белсенді қолданылатын STM32 микроконтроллерін электрокарларды басқару және қайта зарядтау жүйесіне енгізу ұсынылады. Сондай-ақ, аз массалы электр көлігін басқаруды мегагерц диапазонында жұмыс істейтін KYL-300L радио модульдерінің көмегімен жүзеге асыруға болады.

Зерттеуде ұсынылған электрлік құрылымдық схемалар шағын және орта салмақтағы Электр машиналарын жобалауға арналған жеңілдетілген схемалық шешімдерді жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Болашақта авторлар ұсынылған схемалар негізінде іске асырылған шағын электр көлігінің макетін жасауды жоспарлап отыр.

Мақала Солтүстік Қазақстан облысында жел электр станциясын жобалау және салу мәселесіне арналған. Мұндай станцияның негізгі мақсаты электр энергиясын өндірудегі тапшылықты жабу және Ресей Федерациясымен шекара арқылы энергия ағынының балансын өзгерту үшін қосымша жаңартылатын энергия көзін пайдалану болып табылады. Зерттеу нәтижесінде станцияны салу орны белгіленіп, жел қондырғыларының саны мен қуаты таңдалды.

Мақалада MATLAB Optimization Toolbox көмегімен күрделі сызықтық емес функцияларды оңтайландыру тиімділігіне генетикалық алгоритм (ГА) параметрлерінің әсерін талдау ұсынылған. Зерттеу нысаны ретінде күрделі құрылымымен және көптеген жергілікті минимумдарымен танымал Растригин функциясы таңдалды. Га-ның негізгі параметрлері, соның ішінде популяция мөлшері, мутация және кроссовер ықтималдығы және тоқтату шарттары қарастырылады. Жүргізілген эксперименттер алгоритмнің параметрлерін дұрыс реттеу оның ғаламдық минимумды табу қабілетін едәуір арттыратынын және мерзімінен бұрын конвергенция ықтималдығын төмендететінін көрсетті. Нәтижелер параметрлерді нақты міндеттерге бейімдеудің маңыздылығын көрсетеді және инженерлік және ғылыми қосымшаларда ГА қолдану әлеуетін көрсетеді. Қорытындыда әдістің шектеулері талқыланады және гибридті тәсілдерді әзірлеуді қоса алғанда, қосымша зерттеулерге бағыттар ұсынылады.

Мақалада компоненттердің өзара әрекеттесуін тұрақтылық, динамика және оңтайландыруға назар аудара отырып, социотехникалық жүйелерді талдауда ценологиялық тәсілді қолданудың бастапқы зерттеу нәтижелері ұсынылады. Зерттеуде ақпараттық жүйелерді, олардың өзгермелі жағдайларға бейімділігін және сыртқы факторлардың әсерін зерттеу үшін ранговое бөлу модельдерін қолдану қарастырылады. Бұл зерттеудің нәтижелері социотехникалық жүйелерді тереңірек зерттеу және ақпараттық жүйелерді басқаруда оңтайландыру модельдері мен әдістерін әзірлеу үшін жаңа мүмкіндіктер ашады.

Бұл мақала жарнамада кеңейтілген және виртуалды шындық технологияларын қолдану тәжірибесін зерттеуге және талдауға арналған.  Жарнама индустриясында технологияны сәтті және тиімсіз пайдалану мысалдары келтірілген. Жүргізілген талдау негізінде қазіргі қоғамның цифрлық трансформациясы жағдайында жарнамада толықтырылған және виртуалды шындық технологияларын пайдаланудың артықшылықтары, тәуекелдері мен перспективалары туралы қорытындылар жасалды.

Мақалада өртке қарсы жүйе қызметкерлерінің тұрақты нұсқамалары үшін чат-ботты әзірлеу бойынша зерттеу ұсынылған. Өртке қарсы жүйелерге қызмет көрсету саласында жағымсыз жағдайлар орын алған кезде персоналдың ұсақ-түйек қателігі елеулі материалдық шығынға және адам өліміне әкеп соғуы мүмкін. Сервистік компаниялар қызметінің ерекшеліктерін ескере отырып, персоналдың санасында лауазымдық нұсқаулықтарды білуді қолдаудың оңтайлы тәсілі Telegram мессенджерінде чат-бот арқылы іске асырылатын нұсқаулықтың мазмұны бойынша қызметкерлерді күнделікті тестілеу болып табылады. Жұмыстың мақсаты техникалық мамандарға көмектесуге қабілетті чат-бот құру үшін талаптар мен сипаттамаларды анықтау болып табылады. Мақалада нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес еңбек қауіпсіздігі бойынша нұсқамалар өткізуді ұйымдастыру әдістемесі негізделген, өртке қарсы жүйелерді техникалық қолдау саласына чат-боттарды енгізудің практикалық маңыздылығы қаралады.

Қазіргі еңбек нарығы ақпараттық-коммуникациялық технологиялар (АКТ) мен цифрлық платформалардың әсерінен елеулі өзгерістерге ұшырауда. Соңғы жылдардағы негізгі тенденциялардың бірі жұмыс тапсырмаларын табу және орындау үшін цифрлық шешімдерді пайдалануға негізделген платформалық жұмыспен қамтуды дамыту болды. Бұл процесс үлкен деректерді талдауды, жасанды интеллектті (AI) пайдалануды және адам ресурстарын басқарудың автоматтандырылған жүйелерін қоса алғанда, цифрлық құзыреттерге сұраныстың өсуімен қатар жүреді. Осыған байланысты қызметкерлердің кәсіби дағдыларына қойылатын талаптар өзгеруде: цифрлық ортаға бейімделу, кәсіби өсу үшін АКТ құралдарын пайдалану, икемді форматта жұмыс істеу қабілеті барған сайын маңызды болып отыр.

Мақала мақсаты – экономиканың цифрлық трансформациясы жағдайында платформалық жұмыспен қамту мен жұмыскерлердің цифрлық құзыреттерін дамытудағы негізгі үрдістерді анықтау. Зерттеу барысында Ресей мен халықаралық деректерге талдау жүргізілді, құқықтық реттеу, әлеуметтік кепілдіктер және киберқауіпсіздікке байланысты негізгі мәселелер қарастырылды, сондай-ақ кадрлық саясат пен білім беру бағдарламаларын цифрлық экономика талаптарына бейімдеу бойынша стратегиялық шаралар ұсынылды.

Мақала Оскар Уайлд өзінің ерекше әдеби стилін жасау үшін қолданған грамматикалық және стилистикалық құралдарды талдауға арналған. Мақалада Уайлд тілінің инверсия, анафора, полисиндетон, даралау және т.б. сияқты негізгі ерекшеліктерін зерттелді. Талдау, контекстік әдіс, сипаттамалық әдіс сияқты қолданылған зерттеу әдістері Уайлдтың шығармаларында парадоксальды, тапқырлық, ирония және есте қаларлық стиль әсерін жасауға осы құралдардың әсерін анықтады.

Мақалада адамдардың күнделікті тұрмыстарында қолданылатын қажетті бұйымдық заттар атауын ономастикалық этнохрематоним аясында қарастырылады. Автор, материалдық мәдениет зат атауларын хрематоним ретінде қазақ ономастикасында жан-жақты әлі де зерттелмегенін сөз етеді. Хрематоним әлемі сол ортада өмір сүрген адамдардың күн көрісінде не кәсібінде қолданылған тұрмыстық заттар атауларының өзіне тән әр алуан қасиеттері мен ерекшеліктерін сипаттайтын түрлі мағыналық белгілері мен ұғым-түсініктерінің бастапқысы болып табылады. Тіліміздегі тұрмысқа қажетті бұйымдық атау-сөздер қазақ этнонимі, оның ішінде өңірлік ру-тайпалардың қалыптасып, дамуына ықпалы бар екенін нақты мысалдармен дәйектеледі. Қазіргі қоғам өмірінде этнохрематоним деп танылған атау-сөздердің қолданыстағы қызметі мен мағыналық белгілерін анықтаудың жолдарын  ғылыми-ақпараттық ресурстарымен бірге, зерттеуші ғалымдар пікірімен негізделіп, ұсынылады.

Мақалада хрематонимді ономастиканың поэтоним аясында (стильдік реңі мен эмоцинальды-экспрессивтік мәні, т.б.) зерттеу керектігін алға тартады.