Дүние жүзіндегі фармацевтикалық кәсіпорындарда өндірілетін дәрілік заттар көп жағдайда дәрілік өсімдіктердің шикізатынан дайындалады. Salvia (шалфей) онкопротекторлық, антимутагендік, антиоксиданттық, гепатопротекторлық қасиеттері белгілі. Сонымен қатар, метаболизм процестерін қалыпқа келтіреді және дәрілік препараттардың құрамында өзін сәтті дәлелдеді. Salvia officinalis - Lamiaceae тұқымдасына жататын көпжылдық өсімдік. Ол аспаздық және халықтық медицинада кеңінен қолданылатын хош иісті және дәмді жапырақтарымен танымал. Salvia officinalis эфир майы - бұл өсімдіктен алынатын ең құнды өнімдердің бірі. Ол шалфей жапырақтары мен сабақтарын бумен айдау арқылы алынады.  Бұл май күшті, ащы және шөпті хош иіске ие және ароматерапия мен косметика өнеркәсібінде кеңінен қолданылады. Дәстүрлі медицинада дәрілік шалфей әртүрлі ауруларды, соның ішінде тамақ ауруы, ас қорыту және есте сақтау қабілетінің жоғалуын емдеу үшін қолданылады. Жақында жүргізілген ғылыми зерттеулер оның когнитивті функцияға, көңіл-күйді реттеуге және қант диабеті мен Альцгеймер сияқты созылмалы аурулардың алдын алуға әлеуетті пайдасы бар екенін көрсетті. Жалпы, дәрілік шалфей - дәстүрлі медицина мен аспаздықта ұзақ уақыт бойы қолданылған әмбебап өсімдік. Оның ерекше дәмі мен хош иісі оны көптеген тағамдарға танымал қосымша етеді, ал денсаулыққа пайдасы оны заманауи медицина үшін перспективалы зерттеу саласына айналдырады. Бұл мақалада біз осы таңғажайып өсімдіктің барлық аспектілерін қарастырамыз. Salvia officinalis эфир майының үш үлгісінің GC-MS талдауы негізгі компоненттер ретінде 1,8-цинеол, тужон, борнеол, камфора, сабинен, камфенофен және кариофиллен сияқты терпендердің болуын анықтаймыз. Salvia officinalis эфир майының құрамындағы қосылыстарды DPPH талдауы (тежелу 33,61 ± 2,12%, антиоксиданттық белсенділік 0,81 ± 0,11 мг Тролокс/л) және абтс талдауы (тежелу 84,50 ± 2,23%, антиоксиданттық белсенділік 0,81 ± 0,03 ммоль TEAC/л) арқылы жүргіземіз.

Мақалада "геотуризм" ұғымының мәні, оның негізгі принциптері және ерекшеліктері қарастырылады. Геотуризмнің объектісі мен мақсаты анықталады. Автор туризмнің негізгі түрлерін анықтайды. Геотуризм аумақтың бірегейлігіне негізделген және қалыптасудың негізі болып табылады.

Бұл мақалада өсімдік тектес тағамдық қоспалардың жіктелуі мен олардың басқа шикізаттардан алынатын тағамдық қоспалармен салыстырулар келтірілген. Соңғы жылдары өсімдік негізіндегі диеталар өсімдік тектес тағамдардың кең ауқымын қосудан асып түсті және ет дәмі мен құрылымын имитациялау үшін арнайы жасалған балама өсімдік тектес ет өнімдерін өнеркәсіптік өндіру мен өңдеудің өрлеуі басталды. Қазіргі уақытта азық-түлік тек тамақтануға ғана емес, сонымен қатар созылмалы аурулардың алдын алуға, адамдардың жалпы әл-ауқатын жақсартуға арналған. Өсімдіктердің адам денсаулығына әкелер пайдасы мол. Ол адам денсаулығын жақсартатын биологиялық активті заттарға толы және экологиялық тұрғыда эффективті шикізат көзі болып табылады. Бұл денсаулыққа айтарлықтай пайдасы бар әртүрлі функционалды тағамдарды әзірлеу үшін функционалды пайдалы ингредиенттерді қамтамасыз етеді. Өсімдік негізіндегі диетаға көшу-адам климат үшін жасай алатын ең тиімді шаралардың бірі. Дегенмен олардың өзіндік кемшіліктері мен адам денсаулығына қауіп төндіруі мүмкін екенін ескерген жөн. Олар сақтау қабілетін, дәмін, сыртқы түрін және құрылымын жақсарту үшін қолданылады. Олардың кейбіреулері жоғары сезімталдық реакцияларын тудыруы мүмкін, олардың ең көп тарағаны анафилактикалық реакциялар, есекжем және астманың өршуі. Алайда мұндай реакциялар өте сирек кездеседі. Тағамдық қоспалар түрлері көп және жалпылама айту үшін өсімдік текті қоспалардың қауіпсіздігін басқа да шикізаттардан алынатын қоспалармен салыстыру үшін қосымша зерттеулер қажет. Бұл шолу консерванттар, хош иістендіргіштер, бояғыштар, текстуралық заттар, тағамдық қоспалар және басқа қоспаларды қоса алғанда, Азық-түлік және дәрі-дәрмектерді басқару саласына сәйкес тағамдық қоспаларды топтастыруға бағытталған.

Мақалада Еділ атырауының шығыс бөлігі-сағалық кеңістігі Қиғаш өзеніндегі ғылыми зерттеу жұмыстарының нәтижелері келтірілген. Қиғаш өзені Жайық-Каспий кәсіпшілік ауданының бөлігі болып табылады.

Қиғаш өзеніндегі  соңғы  жылдары (2018-2022) зерттеулер бойынша  жинақталған  материалдар  ұсынылады. Қиғаш өзеннің тұқы тұқымдас балықтарының түрлерінің құрылымы анықталды, балықтарының саны мен биомассасының қалыптасу заңдылықтарын анықталып ,балық қорларының қазіргі жай күйін бағаланды, тұқы тұқымдас  балық түрлерінің құрылымының соңғы бесжылдық динамикасын талданды. Тұқы тұқымдас балықтарының негізгі биологиялық көрсеткіштері  популяцияның орташа жасының өзгеруін және балықтардың басым жас топтарының өзгеруін талдай отырып, популяцияның жас құрылымы және көп жылдар бойы аулаудағы пайыздық   көрсеткіштері көрсетілген. Қиғаш өзеніндегі тұқы тұқымдас балықтарының  жай-күйін көпжылдық бақылаулардың  деректерімен салыстыра отырып  2023-2024 жылдарға арналған балық аулаудың нақтыланған болжамы және аулау қоры  келтірілген .

Тұқымның егістік сапасын жақсарту және ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттыру мақсатында тұқымдық материалға әсер ету мәселесі қай заман болмасын өзектілігін жоғалтпайды. Бүгінде ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттыру мақсатында әртүрлі өңдеу әдістері қолданылып келеді, атап айтқанда, электрофизикалық ынталандыру әдістері, қорғаныс композицияларын, драже және т.б. әдістер. Егіс сапасына және болашақ өнімге әсер ету мақсатында тұқымдарды өңдеудің қарапайым әдісі – прайминг, әдістің зерттеу ерекшеліктері мен механизмдері әлі күнге дейін ғылымда қызығушылығын жоғалтқан жоқ. Соңғы жылдары Taraxacum Officinale өсімдігі еліміздің экологиялық және экономикалық жағынан туындаған мәселелердің алдын алу мақсатында баса назар аударып отыр. Әсіресе, ластанған, соның ішінде урбанизацияланған аумақтарды биоиндикациялау объектісі ретінде Taraxacum officinale өсімдігін қолдану туралы көптеген зерттеу жұмыстары бар. Мақалада Taraxacum Officinale өсімдігінің тұқымына әртүрлі химиялық реагенттер арқылы әсер ете отырып өскіннің дамуы қарастырылады.

Бұл мақала проблемалық бағдарланған оқытуды пайдалана отырып, тілдік емес мамандықтар  студенттерінің шет тілін меңгеру дағдыларын жетілдіруге арналған. Мақаланың мақсаты - лингвистикалық емес бағыттағы мамандарды даярлауға проблемалық оқыту әдістерін енгізу тиімділігін негіздеу. Келесі міндеттер қойылды: проблемалық оқытудың мәнін ашу, оның негізгі  әдістерін сипаттау, лингвистикалық емес мамандықтар студенттерін шет тіліне оқыту кезінде ұсынылған әдістің артықшылықтарын анықтау. Мақалада зерттеу тақырыбы бойынша ғылыми жұмыстарды талдау, бақылау, сауалнама жүргізу сияқты теориялық және эмпирикалық әдістер қолданылған.

Қазіргі уақытта ағылшын тілі сабақтарында проблемалық оқытуды қолдану өзекті болып табылады, өйткені ол кәсіби бағытталған оқытуды күшейтуге ықпал етеді. Мақалада университеттегі проблемалық оқыту ұғымы ашылады және оны шет тілі сабақтарында қолдану теориялық тұрғыдан негізделген. Бұл мақалада тілдік емес мамандықтар студенттері үшін шет тілі сабақтарында қолданылатын проблемалық тапсырмалардың үлгілері ұсынылған.

Зерттеу  проблемалық оқытуды қолданатын университет оқытушылары мен лингвистикалық емес мамандықтар студенттерінің шет тілді кәсіби коммуникативтік құзыреттерін қалыптастыру проблемасымен айналысатын педагогтар үшін пайдалы болады.

Қазіргі уақытта білім алушылардың сыныптары әртараптандырылуда, оқушылар ағылшын тілін үйрену қабілеті, мотивациясы, қажеттіліктері, қызығушылықтары, білімі, оқу стилі бойынша айтарлықтай ерекшеленеді. Білім беруді басқару студенттерге әртүрлі оқыту профильдерін ескеретін тиісті оқыту және оқыту стратегияларын ұсынуға тырысады. Дифференциация сабақтың құрылымын, басқаруын және мазмұнын қайта құруды қамтиды және оқушыларға ең жақсы мүмкіндіктер береді оқыту. Осы саладағы деректерді талдау біздің зерттеуіміздің мақсаты болып табылады. Осылайша, бұл мақалада қазіргі білім беруде оның тиімділігін арттыруға әкелетін осы жаңа тәсілге көшуді қолдайтын зерттеулерді қорытындылауға әрекет жасалды.

Мақаланың мақсаты – шет тілін меңгеру деңгейін арттырудағы коллокацияларды оқытудың рөлін зерттеу. Ағылшын тілін шет тілі ретінде оқитын студенттердің сөйлеу тілі ана тіліне ұқсамайтын әртүрлі мәселелерге тап болады. Негізгі мәселелердің бірі – формулярлық тізбектердің ішкі жиынын білмеумен байланысты болуы мүмкін тиісті сөздіктің болмауы – бұл ана тілінде сөйлейтіндерге еркін сөйлеуге мүмкіндік беретін негізгі аспектілердің бірі. Осылайша, эксперименталды зерттеу барысында оқушылардың тіркестерді білу деңгейін арттыруға болатын педагогикалық принциптер тұжырымдалған, бұл өз кезегінде бұл бірліктерді меңгеруге көмектеседі. Студенттердің шет тілін меңгеру үдерісіндегі «коллокация» тілдік құбылысы туралы рефлексиясы ұсынылады.

Сыни тұрғыдан ойлау тұжырымдамасы жағдайды барлық жағынан перспективалы түрде ұсыну мүмкіндігін ұсынады: қиындықтарды көру, оқиғалардың дамуының балама нұсқаларын ұсыну, бастапқыда олар қабылданбаған жерде қиындықтарды көру, қиын жағдайдан шығудың жолын табу үшін ақыл-ой әрекетін пайдалану, барлық жағынан қиын жағдайды зерттеу, өз қателіктерін және басқалардың қателіктерін көре білу, дұрыс қорытынды жасау алынған тәжірибеден. Зерттеудің мақсаты бірінші сынып оқушыларында математика сабағында сыни ойлауды дамытуға мүмкіндік беретін әдістемені әзірлеу және қолдану, сондай-ақ бірінші сынып оқушыларында сыни ойлаудың қалыптасу деңгейін анықтау мақсатында диагностикалық әдістерді таңдау, сондай-ақ бастауыш мектеп жасындағы балаларда сыни ойлау дағдыларын дамыту мақсатында сабақ жоспарларын әзірлеу болды.

Бұл мақалада мектеп оқушыларына «Биология» сабағы бойынша сыныптан тыс жұмыстарды ұйымдастыруда бақылау әдістерді ұтымды пайдалану мәселесі қарастырылған. Әр түрлі бағыттағы тақырыптар қамтылды. Сыныптан тыс жұмыстың тиімділігін бағалау барысында оқушылардың танымдық, шығармашылық қызығушылығы арта түсті.

«Орыс тілі» пәні бойынша қолданыстағы үлгілік бағдарламада негізгі мектеп түлегі меңгеруі тиіс жанрлар көрсетілген. Алайда, кейбір жанрлық формаларды енгізу әдістемелік қолдауға ие емес. Екі публицистикалық мәтін бойынша әңгіме құру әдістемесін әзірлеу мәселесі жетінші сыныптағы бинар сабақта жүргізілген лингвистикалық экспериментте негіз болды. Сонымен қатар, тоғызыншы сынып оқушылары кеңесші болған өзара оқыту сабағының дизайны оқу сабағының жаңа түрін сынақтан өткізуге ықпал етті. Бұл педагогикалық зерттеу қорытынды аттестаттауға дайындық кезінде, сондай-ақ сөйлеуді дамыту сабақтарында мұғалімдер мен оқушылар қолдана алатын практикалық және әдістемелік ұсыныстарды жасауға мүмкіндік берді.

Смарт технология aқпapaттық технологиялар арасындағы өзекті технологиялардың тиімдісі  болатындықтан, педагогикалық салада бiлiм бepy мазмұны өзгертілумен байланысты, жас ұрпақтың инновациялық көзқарасын кеңейтетін, бiлiм сапасын арттыратын, бiлiм мен білік дағдыларын жетілдіретін бұл технология цифрлық дәуірге сенімді көшуді қамтамасыз етеді. Экономиканың және еңбек өнімділігінің өсуі өскелең ұрпақтан цифрлық сауаттылық бiлiмін талап ететіндіктен, қазіргі aқпapaттық жүйенің сауаттылығына бағытталған технологиялардың ішіндегі ең өзектісі ретінде инновациялық дағдыларды қалыптастыруға және дамытуға бағытталған мақаламды ұсынамын.

Бұл мақала Қазақстан Республикасының әскери жоғары оқу орындарының оқытушылары, бөлімше командирлері, курсанттары үшін, оның ішінде басқа жоғары оқу орындарының оқытушылары мен студенттері үшін пайдалы болуы мүмкін. Осы мақаланың мақсаты Қазақстан Республикасының әскери жоғары оқу орындары курсанттарының рухани және адамгершілік қасиеттерін арттыра алатын адамгершілік мәдениет туралы ғылыми материалды анықтау және зерттеу.

Автор қоғамдағы адамгершілік пен адамгершілік мәдениетінің проблемасын, сондай - ақ жастарға-әскери университеттердің курсанттарына әсер ететіндігін көрсетеді. Зерттеу нәтижесінде ғылыми әдістер дәйекті түрде қолданылды: бұл педагогикалық, жалпы ғылыми әдістер, нақты эмпирикалық, теориялық және басқалар. Интернет-ресурстармен жұмыс, ғылыми әдебиеттерден, ғылыми мақалалардан, диссертациялық зерттеулерден материалдарды іздеу және өңдеу.

Мақала қазіргі әлемнің сын-қатерлері жағдайында білім беру мәселесіне арналған. Автор патриоттық тәрбие мен қазақстандық бірегейлікті қалыптастыру қажеттілігі туралы мәселе қояды, сондай-ақ "бостандық" категориясын түсіну нұсқаларын қарастырады, өйткені оның пікірінше, бұл ұғымды басқалар жиі алмастырады, бұл адамзатқа қауіп төндіреді. Автор жас ұрпақтың өмірінде университеттің екі жақты міндеті бар деп санайды және білім мен тәрбиенің біртұтас процесінің сенімді жақтаушысы бола отырып, адамгершілік адамды тәрбиелеу арқылы білім беру керек деген қорытындыға келеді.

Нарықтық экономика жағдайында пайданы ұлғайту және өндіріс тиімділігін арттыру кәсіпорынның басты мақсаты болып табылады. Осы мақсатқа жету үшін қажетті шарттардың бірі – сауатты және экономикалық негізделген басқарушылық шешімдерді қабылдау болып табылады. Бизнестегі басқару шешімдерін негіздеуде маржиналдық талдау үлкен рөл атқарады.

Бүгінгі таңда, маржиналдық талдау – ең көп таралған экономикалық тұжырымдамалардың бірі. Оның әдістемесі маңызды экономикалық көрсеткіштердің үш тобы арасындағы «шығындар – өнімді өткізу көлемі – пайда» арақатынасын зерттеуге және осы көрсеткіштердің әрқайсысының басқалардың берілген мәні үшін шекті және оңтайлы шамасын болжауға негізделген.

Зерттеу өзектілігі: XXI ғасырда нарықтық қатынастар дамуының қазіргі жағдайында жекелеген мемлекеттердің экономикаларын біріктіру процесі және шаруашылық жүргізуші субъектілердің жұмыс істеу жағдайларының өзгеруі жүреді. Бұл, ең алдымен, өнімді өндіруге жұмсалатын ресурстардың негізгі түрлерінің мөлшері өндіріс тиімділігіне, пайда мен кірістілікке айтарлықтай әсер етеді. Осыған байланысты ресурстардың әр түрлі түрлерін қолданатын кәсіпорын: материалдық, еңбек, техникалық және т.б., оларды тиімді басқару керек. Олардың бір-бірімен қалай байланысты екенін, қолданылатын ресурстардың қайтарымдылығын арттыру үшін қандай шешімдер қабылдау керектігін білу керек, өйткені оларды пайдалану деңгейі тұтыну мөлшеріне тікелей әсер етеді.

Ғылыми мақалада Алматы облысында орналасқан Тұзкөл көлі мен Рай көлдер жүйесінің (№1 Рай көлі, №2 Рай көлі, №3 Рай көлі және №4 Рай көлі) гидрологиялық ерекшеліктері туралы мәліметтер келтірілген. Сонымен қатар, аталған көлдердің 2022 жылғы зерттелген химиялық талдау нәтижелері берілді. Далалық жағдайда химиялық және физикалық көрсеткіштерді (рН, еріген оттегі және судың температурасы) анықтау электрометриялық әдіспен жүргізілді. Зертханалық талдаулар фотометриялық (биогендік заттар) және титриметриялық (судың тұз құрамы) әдістермен жүзеге асырылды. Талдау нәтижесінде зерттелген судағы биогендік қосылыстар рұқсат етілген нормативтік көрсеткіштерден аспайтыны анықталды. Көлдердің суының жалпы минералдануы гипергалинді суларға жатады.

Зерттеулерде Манаш Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан университетінің ғалымдары әзірлеген жаңа премикстің сынақ нәтижелері ұсынылған. Зерттеудің мақсаты шығарылатын П-60-1-ге қарағанда жаңа премикстің тиімділігін анықтау болды. Ол үшін 10 бас құнажынның 3 тобы құрылды (1 – бақылау, 2 топ – ПСВМ-1 премиксі бар диета, 3 топ – ПСВМ-2). Құрама жем өнеркәсібі өндіретін п-60-1 премиксінің, біз әзірлеген ПСВМ-1 және ПСВМ-2 премикстерінің орнына сүрлемдік-пішендеу-шабындық құнажындардың рационының концентраттық бөлігіне қосу кобальт рационының құрғақ заттағы концентрациясын 0,49 мг – ға дейін, мыс – 8,60–8,67 мг-ға дейін, мырыш – 30,4-30,6 мг дейін арттыруға мүмкіндік берді,   марганец – 44–45 мг дейін, А дәрумені – 3250–3300 д.б. дейін және Д дәрумені – 1289–1276 д.б. р<0,05 ықтималдығы деңгейінде жануарлардың тәжірибелі топтарының сүті бақылаудан тәулігіне 1,5 кг асып түсті. 3 топтағы сиырлардың уыз сүтінде сүт майының мөлшері (бақылауда 5,13±0,16% қарсы 6,18±0,18%) және А және Д дәрумендерінің жоғарылауы, бұл жаңа туған бұзаудың ағзасындағы метаболизмді қалыпқа келтіру үшін өте маңызды. Жануарлардың диетасын дәруменді-минералды кешенмен байыту тәжірибелік топтардың құнажындарынан тәулігіне р<0,001 кезінде үшінші топта тірі салмақтың 72-ден 140 г-ға дейін өсуіне мүмкіндік берді.

Бұл бапта қауіпсіз және сенімді жұмысты қамтамасыз ету үшін өнеркәсіптік құрылғыларда маңызды рөл атқаратын электр қозғалтқыштарын автоматты іске қосу және қорғау құрылғылары саласындағы заманауи шешімдер қарастырылады. Қалпы, қашықтығы, температурасы және басқалары сияқты әртүрлі физикалық параметрлерді өлшейтін және оларды одан әрі өңдеу үшін сигналдарға түрлендіретін автоматты іске қосу және қорғау жүйелерінде датчиктерді қолдану. Сондай-ақ, электр қозғалтқыштарын автоматты іске қосу және қорғау жүйелерінің құрылғыларында заманауи шешімдер ретінде микроконтроллер, ПЛК (Бағдарламаланатын логикалық контроллер), IoT (Заттар интернеті) қолдану қарастырылады.

Қазіргі әлемде бейне ойындар мәдениет пен ойын-сауықтың ажырамас бөлігіне айналды. Осыған байланысты бейне ойындар саласындағы зерттеулер ғылыми зерттеушілер, психологтар, педагогтар үшін, сондай-ақ көптеген басқа салалар үшін өте өзекті болды. Бейне ойындар-бұл компьютерлерде, консольдерде және мобильді құрылғыларда ойын-сауық пен ойын ойнауға арналған интерактивті бағдарламалар. Олар әртүрлі жанрлар мен форматтарда, соның ішінде басқатырғыштар ойындарында, экшн ойындарында, стратегияларда, спорттық тренажерларда және басқаларында ұсынылуы мүмкін. Бейне ойындар жеке немесе көп ойыншы болуы мүмкін және бәсекелестік, ынтымақтастық немесе зерттеу элементтерін қамтуы мүмкін. Барлық ойындарға графикалық және дыбыстық дизайн, сондай-ақ ойыншы ойында сәттілікке жету үшін орындауы керек ережелер, міндеттер мен мақсаттар жиынтығы кіреді. бұл мақаланың мақсаты - компьютерлік ойындарды дамытудың әмбебап алгоритмін жасау.

Бұл мақала автордың ерекше жазу стилі мен әңгімелеу техникасына назар аудара отырып, Г. Лавкрафттың интернет фольклорындағы тұрақты әсерін зерттейді. Г. Лавкрафттың «Жындылық жоталары» және «Ктулху шақыруы» сияқты орталық шығармаларынан мысалдарды талдай отырып, мақала автордың ғарыштық қорқыныш пен экзистенциалды қорқынышты жеткізе білу қабілетін ашады. Бұл аспектілер Лавкрафтиандық интернет фольклорының пайда болуына катализатор ретінде қызмет етеді. Зерттеу Г. Лавкрафт мұрасының Интернет фольклорының динамикалық цифрлық ландшафтында қалай қалыптасып, гүлденуін жалғастыратынына жарық түсіреді.

Бұл мақала синергетикалық ғылым тұрғысынан тақырыпты және мәтіннің басқа элементтерін қарастыруға арналған. Бұл мақалада автор тілдегі синергетика ғылымын жан-жақты қарастырады және британдық пен американдық авторлардың әдеби көздеріне сүйене отырып, мәтіндік лингвистика және лингвистикалық стилистика тұрғысынан синергетика принциптеріне жан-жақты талдау жасайды. Автор синергетика эпиграфиялық тұспалдаулары бар тақырыптық кешендерді шешу кезінде болатын процесстерді жақсырақ түсінуге көмектесетінін сенімді түрде көрсетеді.