Оқушыларды негізгі және жалпы білім беру деңгейінде химия пәні бойынша бейіналды даярлау мәселелері қарастырылған. Осындай даярлықтың негізінде элективті курстардың бағдарламалары, оқушылардың білімін бекітетін тапсырмалар, кәсіби құзыреттілігін арттыратын шаралар зерттелді. Сонымен қатар, бейіндік және бейіналды даярлау оқыту тұжырымдамаларының артықшылықтары сараланды. Мектепте өткен тәжірибенің нәтижесі көрсеткендей, оқушылардың химия пәніне деген қызығушылықтары анықталды. Жалпы, оқушыларды химиядан бейіналды даярлаудың әрбір кезеңі сәйкес формалармен, әдіс-тәсілдермен және мазмұнымен сүйемелденді. 

Рационалды тамақтанудың режимін сақтау, энергетикалық балансын қадағалау, дәрумендер және минералды заттардың қажетті мөлшерде болуы жоғары деңгейдегі жұмыс қабілеттілігін қамтамасыз етеді. Дипломдық жұмыста оқу кезіндегі студенттердің тәуліктік тамақтану рационын калориялығы, тамақ құрамындағы ақуыз, май, көмірсу құнарлығы бойынша бағалау жүргізіліп, респонденттерде ақуыз, май, көмірсудың және дәрумендердің, энергетикалық құндылықтың жетіспеушілігі анықталды. 

Еуропа елдеріндегі макроэкономикалық дамудың негізгі көрсеткіштері талданады. Пандемия әсерінен жоғары дамыған елдердің ЖІӨ ең жылдам төмендеді, орташа даму деңгейі бар елдерде инфляция индексі жоғары болды. Азық-түлік өнімдерін өнеркәсіптік өндіру динамикасын басқа салалармен салыстыру (Украина мысалында) азық-түлік секторының пандемияның жағымсыз әсерлеріне төзімділігін көрсетті. Еуропа елдеріндегі негізгі азық-түлік топтарының экспорттық құнының жылдық өсу қарқыны бағаланады. Пандемияның жағымсыз құбылыстарына ең осал ет өнімдерінің экспорты болды. Жаһандық пандемияның азық-түлік секторына әсер етуінің жағымсыз факторлары зерттелді: бағаның өсуі; күрделі логистика; персонал санының қысқаруы, еңбек өнімділігінің төмендеуі. Жақсы ойластырылған азық-түлік саясаты індеттің жағымсыз салдарын азайта алады. 

Мұнай өндіру және мұнай өңдеу салаларының үлкен жетістіктері мұнай поллютанттарының топыраққа, су қоймаларына және басқа да қоршаған орта объектілеріне тұрақты түсуімен қатар жүреді. Олардың уытты әсеріне байланысты ауыл шаруашылығына үлкен зиян келтіріледі, егістік жерлер пайдаланудан шығарылады, су экожүйелерінің жұмыс істеуі және тұтастай алғанда планетадағы өмір бұзылады. Мұнайтотықтырушы микроорганизмдер мұнаймен ластанған экожүйелерді тазартуда жетекші рөл атқарады. Қазіргі уақытта неғұрлым перспективалы болып органикалық ластағыштарды көміртек көзі ретінде пайдалануға қабілетті микроорганизмдер негізіндегі биопрепараттар көмегімен сыртқы орта объектілерін биоремедиациялау әдістері ұсынылады. Бұл мақалада мұнаймен ластанған топырақтан аборигенді штамдарды бөліп алу және оларды идентификациялау жүргізілген. 

Перхлорвинил эмальдарынан жасалған жабындар атмосфералық әсерлерге, судың, мұнайдың, қышқылдардың, сілтілердің және коррозиялық газдардың әсеріне жеткілікті төзімділікке ие. Олар металға және ағашқа қолданылады. Бұл материалдардың кемшіліктері олардың төмен ыстыққа төзімділігін (80°C жоғары емес) және металдарға нашар адгезияны қамтиды. Жоғарыда аталған кемшіліктерді жою перхлорвинил бояу материалдарының құрамына әртүрлі құрамдағы беттік белсенді заттардың қоспаларын енгізу арқылы мүмкін болады. 

Мысал ретінде алюминийді пайдалана отырып, RM-3 есептеудің кванттық химиялық әдісін периодтық жүйенің алғашқы үш периодына кіретін металдардың физика-химиялық қасиеттерін есептеу үшін қолдануға болатыны көрсетілді. Тотықпаған және тотыққан алюминий жасушаларының беттік орталықтандырылған текше торлары есептелді (бұл торлар текше және ромбты ішкі жүйелерден тұрады). Алюминий торының ромбты ішкі жүйесі атмосфералық ауада қалыпты температурада тотықпайтыны көрсетілді. Есептеулер теріс зарядталған галоген иондары алюминий жасушаларының тотыққан текше ішкі жүйесімен химиялық әрекеттесе алмайтынын көрсетті, онда әрбір алюминий атомы үш оттегі атомымен химиялық байланысқан. Теңіз суында тотыққан алюминий бетінің еруі алюминий жасушаларының ромбты тотықпаған ішкі жүйесінде орналасқан алюминий атомдарымен теріс зарядталған галоген иондарының әрекеттесуі нәтижесінде болатыны анықталды. Теңіз суында алюминий өнімінің жойылуы өнімнің бетіндегі барлық тотыққан алюминий жасушаларының ромбтық ішкі жүйелері толығымен жойылғаннан кейін ғана басталады. Теңіз суында алюминий өнімдерін ең белсенді жойғыштар бром және фтор иондары екендігі көрсетілді (бұл ретте хлор және йод иондары тотыққан алюминийдің бетін де бұзады, бірақ белсенді емес). Теңіз суындағы алюминий бұйымдарының қызмет ету мерзімін ұзарту үшін өнімдердің бетіндегі тотыққан алюминий қабатының қалыңдығын арттыру қажет деген қорытынды жасалды. 

Зерттеу жұмысы Солтүстік Қазақстан облысының Қызылжар ауданындағы дәрілік өсімдіктердің биологиялық әртүрлілігін зерттеуге арналған. Дәрілік түрлердің тізімі мен таксономиялық құрамы және таралуын құрастырылды. Біздің зерттеулеріміздің негізінде 131 тұқымдас пен 40 туыс 162 түрі анықталды. Ресми медицинада қолданылатын дәрілік өсімдіктердің 12 түрін (18,75%) қамтитын үлкен тұқымдасы – Розагүлділер (Rosaceae). Екінші орында астра тұқымдасы (Asteraceae), оған 9 туыс 10 өсімдік кіреді. Бұршақ тұқымдасына (Fabaceae) 4 туыс 8 өсімдік, қарақұмық тұқымдасына (Polygonaceae) 3 туыс 6 дәрілік өсімдік кіреді. Олардың 22 тұқымдасы тек бір түрмен және бір тұқыммен ұсынылған, мысалы, бұлар: Iridaceae, Asparagaceae, Utricaceae, Lamiaceae және т.б. Дәстүрлі медицинада қолданылатын дәрілік өсімдіктердің 12 түрін (12,24%) қамтитын үлкен тұқымдасы – Asteraceae тұқымдасы. Дәрілік өсімдіктердің 7 түрден келесі тұқымдастард тұрады: сарғалдақтар (Ranunculaceae), бұршақ тұқымдастар (Fabaceae), шатыргүлділер (Apiaceae). Раушангүлділер (Rosaceae) тұқымдасы дәрілік өсімдіктердің 6 түрінен тұрады. Ресми медицинада қолданылатын дәрілік өсімдіктердің түрлерінің саны бойынша үлкен тұқымдасы болып табылатын Rosaceae тұқымдасы толығырақ қарастырылды. Дәстүрлі және дәстүрлі медицинаға жататын кейбір дәрілік өсімдіктердің пайдалы қасиеттері сипатталған. 

21 ғасырдағы сүт өнеркәсібі үшін ресурстардың таусылуына және қоршаған ортаны сақтау қажеттілігіне байланысты экологиялық проблемалар ерекше өзекті болып табылады. Отандық және әлемдік тәжірибеде тағамдық және биологиялық құндылығы жоғары, ағынды суларды барынша ластайтын сүт сарысуын пайдалану мәселесі шешілген жоқ. Соңғы жылдары сүт сарысуын өнеркәсіптік өңдеудің принципті жаңа бағыты белсенді және мақсатты түрде қалыптасты - мақсатты өнімдер болып табылатын туынды компоненттерді, атап айтқанда, спирт алу. Жоғарыда айтылғандарға байланысты сарысудың микробиологиялық көрсеткіштерін зерттеу және перспективті дақылдарды анықтау маңызды болып саналады. Зерттеу жұмысының мақсаты: сүт сарысуының микробтық алуантүрлілігін зерттеу және бөлініп алынған таза дақылдарды идентификациялау. Зерттеу барысында «Меркі ірімшік зауыты» ЖШС, «Амиран» ЖШС (сарысу), «Стелла Альпина» ЖШС (ірімшік сарысуы) сүт сарысуларының микробтық қауымдастығының микробиологиялық көрсеткіштері мен таксономиялық құрамы зерттелді. Сүт сарысуының физика-химиялық және органолептикалық сипаттамалары зерттелді. Сарысу үлгілерінен ашытқылардың 1 штаммы және сүт қышқылы бактерияларының 1 штаммы бөлініп алынды. Бөлініп алынған ашытқылар мен сүтқышқылды бактериялардың морфологиялық-культуральдық қасиеттері зерттеліп, нәтижесінде М1 және А1 штаммдары M1-Lactococcus lactis, A1-Candida inconspicua түріне дейін идентификацияланды. 

Қазақстанның әскери жоғары оқу орындары курсанттарының дене тәрбиесі процесін жетілдіру өзекті мәселе болып табылады, оны шешу кезінде қызметтік-жауынгерлік қызметтің нақты түрлеріне және әртүрлі климаттық-географиялық жағдайларға қатысты оларды даярлауда кәсіби-қолданбалы бағытын ескерген абзал, өйткені дене қабілеттерінжеткіліксіз дамытукәсіби шеберлікті меңгеруде жиі артқа тартатыны белгілі. Қазақстанның әскери жоғары оқу орындарындағы дене тәрбиесі жүйесінің жалпы қолданбалы бағытымен қатар, онда жауынгерлік даярлыққа қатысты – нақты қызмет түрлеріне және түрлі жерлерде (далада, тауларда, орманда) алдағы қызметке байланысты арнайы бейінді сабақтармен қамтамасыз ету қажет. Әскери қызметшілердің кәсіби іс-әрекетінің көптеген түрлері алдын-ала дене дайындығысыз мүлдем қол жетімсіз, сондықтан да бағытталған дене шынықтыру кәсіби оқытудың сапасын арттырады, сонымен бірге айтарлықтай экономикалық әсерін тигізеді, өйткені тиісті біліктілігі бар кадрларды даярлауға уақыт пен материалдық шығындар қысқарады. 

Жоғары оқу орындарындағы дене шынықтыру және спорт процесін оңтайландыру үшін әр студенттің денсаулығын жақсартуға тікелей қатысты бірқатар мәселелер қарастырылған. Зерттеудің мақсаты - жоғары оқу орындары студенттерінің дене шынықтыру-спорттық қызметін оңтайландыру жолдарын теориялық жүйелеп, әзірлеу және тәжірибелік сынақтан өткізу, ұсынымдарды негіздеу болды. Зерттеу тақырыбы бойынша ғылыми-әдістемелік әдебиеттер мен нұсқаулықтарды саралау, педагогикалық бақылау, салыстыру әдістері қолданылды. Ғылыми-әдістемелік әдебиетті теориялық талдауларда дене шынықтыруды жақсартуда нәтижелерге қол жеткізу үшін тиімді іске асыруға ықпал ететін қағидаттар мен жаңа тәсілдер, әдістер мен технологиялар керек. Дене тәрбиесін оңтайландыру - дене тәрбиесінің теориялары мен әдістерінің заңдылықтары мен принциптері негізінде педагогикалық үдерісті құруға бағытталған тәсілдер мен нақты жағдайлар, сабақтарды және жалпы оқу үдерісін құрудың ең жақсы түрлерін саналы түрде таңдап алу. Дене тәрбиесі сабақтарының тиімділігін арттыру мақсатында бағдарламаларға тәжірибеде тексерілген әдістер ғана емес, сонымен қатар, жаңа ұйымдастырушылық әдістерді де енгізу қажет. Студенттерге арналған жекелеген спорт түрлері мен қазіргі заманғы қозғалыс жүйелерін тереңдетіп оқытуға бағытталған спорттық бағдарланған бағдарламалар, жарыстар, бақылау нәтижелері сабақтардан тұрақты қажеттілікті қалыптастыруға мүмкіндік береді және қабілеттерін бағалайды. Ол іс жүзінде ЖОО құрама командаларын даярлап, дені сау жастардың қалыптасуына мүмкіндік туғызады. Ендеше, оқу процесін ұйымдастыруда және жұмыс бағдарламасының мазмұнын түзетуде, спорттық бағыттағы оқу бағдарламасын таңдау студенттердің қажеттілігін қамтамасыз етіп, жаңа мүмкіндіктер береді. Дене шынықтыру бағдарламаларын одан әрі жетілдіру үшін және спортқа бағытталған технологияларды қолдана отырып, студенттердің дене шынықтыру - спорттық мүдделерін арттырып, олардың қозғалыс белсенділігін жоғарылатып, өмір салтына жаңа мотивация беру қажет. Осының бәрін оқыту технологияларын таңдаудың басымдықтарын анықтауға мүмкіндік туғызады. Студенттерді дене шынықтырумен айналысуға тартуға ықпал ететін дене тәрбиесі процесін оңтайландырудың маңызды шарттары маңызды қажеттіліктер, мотивтер, мүдделер жүйесін өзектендіру және сабақтың мазмұнын дидактикалық толтыруға түбегейлі көзқарас болып табылады. Оқытушы студенттерді дене белсенділікке тарту кезінде бұрын қолданылған және бүгінде қолданатын әсер ету әдістерін егжей-тегжейлі талдап, ондағы тәрбиелік әсерге белсенді жауап беру қабілетін ынталандыруы керек. 

Бұл мақалада Қазақстанның цифрлық мемлекет ретіндегі денсаулық сақтау жүйесінің дамуының негізгі тенденциялары талқыланады. Еліміздің әлеуметтік-экономикалық маңызды жүйесін цифрландырудың негізі ретінде IT саласын нығайту қажеттілігінің себептері сипатталған. Сондай-ақ денсаулық сақтау жүйесін цифрландыру процесінің тиімділігін арттыру бойынша ұсыныстар беріледі. 

Мақалада аумақтың интеграцияланған есептілігін жасау идеясы ашылады. Аумақтың интеграцияланған есептілігі деп сыртқы ортаны ескере отырып, ресурстар, стратегия, аумақты басқару қысқа мерзімді, орта мерзімді және ұзақ мерзімді перспективада аумақтың әл-ауқатын қалай құратыны туралы жария ақпарат түсініледі. Мұндай есептілікті құрудың өзектілігі аумақтардың, экономикалық аймақтардың дамуын тиімді басқару үшін ақпараттық қолдаудың жеткіліксіздігінің ғылыми проблемасын шешуге байланысты. Аумақ, аймақ туралы жария ақпаратты қалыптастыруға авторлық көзқарастың жаңалығы оның аумақтарға әкімшілік өңірлер емес, экономикалық өңірлер ретінде қолданылатындығында; ұйымның есептілігіне емес, аумақтың есептілігіне алғаш қолданылған интеграцияланған есептілік қағидаттарына негізделеді. 

Мақалада қатты отын қорының жағдайы және олардың әлемдік энергетикалық сектордағы үлесі берілген. Қатты отынды пайдаланатын жылыту құрылғыларының жұмысы нәтижесінде ауаның ластануы маңызды мәселе болып табылады. Ауаның сапасын жақсарту үшін жылу құрылғыларын өндірушілер өз өнімдерін жақсарту бойынша тұрақты шараларды жүзеге асырады. Дегенмен, зертханада қыздыру құрылғыларын бастапқы сынау кезінде қол жеткізілген эмиссия нәтижелері нақты жұмыс жағдайында жұмыс істегенде әлдеқайда нашар болуы мүмкін. Толық қабатты режимде жану үшін оның конструкциясын жақсарту арқылы қазандықтың тиімділігін арттыру жолдары көрсетілген. Жақсартылған КВТС-0,2 ыстық су қазандығын сынау нәтижелері ұсынылып, қазандықтың ПӘК артқанын көрсететін техникалық-экономикалық көрсеткіштері анықталды. 

Мақалада Сингапур, Дания және Жаңа Зеландиядағы сыбайлас жемқорлықпен күрес тәжірибесі қарастырылады. Осы елдердің сыбайлас жемқорлыққа қарсы бағдарламаларын қарастыра отырып, сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтармен күресудің тиімді бағдарламасын жасауға болады. Осы елдерде жүргізілген сыбайлас жемқорлыққа қарсы тиімді күрестің арқасында олар халық арасында сыбайлас жемқорлықты қабылдау деңгейі бойынша рейтингте бірінші орындарды иелене алды. Көптеген дамушы елдер сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтармен күресудің тиімді әдістерін таңдау үшін осы елдердің мысалын пайдалана алады, өйткені олар өздерінің тиімділігін Сингапур, Дания және Жаңа Зеландия мысалдарынан көруге болады. Бұл мақаланың өзектілігі сыбайлас жемқорлықпен күрестің дүние жүзіндегі барлық мемлекеттердің қолайлы дамуы үшін үлкен маңызы бар екендігінде. Мемлекеттер сыбайлас жемқорлықпен табысты күресу үшін сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнамасын үнемі жаңартып отыруы қажет. Өйткені, тек жоғары сапалы сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясат мемлекетке одан әрі өсуге мүмкіндік береді. 

Сыбайлас жемқорлықа қарсы арналған тақырып біздің әлемде өте маңызды. Сыбайлас жемқорлық мемлекеттік аппаратқа, оның жұмысына теріс ықпал етеді. Мақалада Америка Құрама Штаттарындағы сыбайлас жемқорлықпен күрес тәжірибесі қарастырылады. Мемлекеттік саясатта парақорлыққа жол бермеу үшін Америка Құрама Штаттары сыбайлас жемқорлыққа қарсы белсенді күресті бастаған алғашқы елдердің бірі болды. Бұл мақаланың өзектілігі биліктің жоғары деңгейінде орын алатын сыбайлас жемқорлық мемлекеттің саяси, экономикалық және құқықтық жүйесінің бұзылуына әкелетіндігінде. Сондықтан онымен тиімді күресу үшін барлық тиімді әдістерді қолдана отырып, басқа мемлекеттердің тәжірибесін мұқият зерделеу қажет. 

Украинадағы техникалық реттеудің перспективті бағыты болып табылатын ет және сүт өнімдерінің қауіпсіздігі мен сапа көрсеткіштерін реттейтін техникалық шарттар түріне ұлттық стандарттарды жетілдіру қажеттілігі мен мақсаттылығы дәлелденді. Ет және сүт өнімдерінің техникалық сипаттамаларын реттейтін ұлттық стандарттарды жетілдірудің ықтимал бағыттары өнімнің құрылымдық-механикалық қасиеттерін реттеуге бағытталған жаңа стандарттарды әзірлеу және қолданыстағы стандарттарды қайта қарау, сондай-ақ экологиялық таза биологиялық ыдырайтын өнімдерді пайдалану болып табылатыны атап өтілді. орау материалдары. Техникалық реттеуді жетілдірудің маңызды бағыты мемлекеттің азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелерін шешу үшін пайдаланылатын, атап айтқанда, ұзақ мерзімді сақтауға белгіленген немесе азық-түлік өнімдерін тамақтандыру мәселелерін шешуге арналған ет және сүт өнімдеріне қойылатын техникалық талаптарды ұлттық стандарттарға енгізу болып табылады. төтенше жағдай кезеңіндегі халық. 

Жұмсақ бидайдың Омская-36 сортының микробиологиялық препаратты қолданудан ауруларға төзімділігін анықтау мақсатында зерттеулер жүргізілді: 2020 жыл – Қостанай ауданы, I-II табиғиклиматтық аймақ; оңтүстік қара топырақты, ауыр сазды, топырақ ерітіндісінің реакциясы рН - 8,3, қарашірік мөлшері 3,3%; 2022 - Қарабалық ауданы, I-II табиғи-климаттық аймақ; қарапайым қара топырақ ерітіндісі рН - 7,2, қарашірік мөлшері 3,5%. Экстрасол микробиологиялық препаратының аурулардың таралуы мен дамуын тежеу бойынша тиімділігін анықтау үшін жыл сайынғы жаздық бидай (монокультура) егілетін егіс алқаптары таңдалды.

Экстрасол микробиологиялық препаратын қолдану Қостанай облысы жағдайында жаздық бидайда жиі кездесетін аурулардың басылуын төмендеткені, ал уақтылы емдеу патогендік аурулардың дамуын тежеуге мүмкіндік беретіні анықталды, бұл оның одан әрі дамуын қамтамасыз етті. өсімдіктер.

Мұнай-газ саласының жабдықтарына өнімнің сапасы мен сенімділігіне өте жоғары талаптар қойылады, өйткені өндірілетін өнім көп жағдайда өте ауыр жағдайларда жұмыс істейді, бұл бөлшектердің тозуына әкеледі және сорғыларды ағымдағы және күрделі жөндеуді қажет етеді. Екі жағдайда да қосалқы бөлшектердің болуы қажет. Қазақстан, Ресей және ТМД-ның басқа да елдерінің мұнай-газ өнеркәсібінде пайдаланудағы және қызмет көрсетудегі қарапайымдылығының, сенімділігі мен жұмысқа қабілеттілігінің арқасында НБ-125 бұрғылау поршенді сорғысы кеңінен қолданылды. Қазіргі уақытта «ВФ «Поиск» ЖШС осы жабдыққа қосалқы бөлшектерді дайындаумен айналысады және биметалл сырғанау мойынтіректерін шығаруды әзірлеу және игеру басты аспект болды, бұл осы түрдегі сорғыларды табысты пайдалануды ұзартуға мүмкіндік береді. «ВФ «Поиск» ЖШС-нің жеке өндірісі жағдайында дайындаудың технологиялық процесін әзірлеу, жабдықты таңдау, сырғанау мойынтірегін өңдеуге және құюға арналған құрылғыларды жобалау бірінші кезектегі міндет болды. 

Мақалада білімнің бастапқы деңгейін және бастапқы жағдайлардың оқу ұзақтығына әсер ету функциясының мәнін ескере отырып, жеке білім беру траекториясын құру алгоритмі ұсынылған, сонымен қатар жеке білім беру траекториясының өзіндік жұмысты ұйымдастырудың формасы ретінде авторлық анықтамасы келтірілген. Жеке білім беру траекториясын құру үшін оқыту нәтижелері, жетістіктері, тілектері негізінде бағдарламаны қалыптастырудың негізгі ережелері анықталды. Білім беру саласындағы қолданыстағы стандарттарға, білім беру траекторияларын қалыптастыру үшін пайдаланылатын оқыту модульдерінің модельдері мен қағидаларына талдау жүргізілді. Білім алушылардың жетістіктері мен функционалдық жағдайын ескере отырып, жеке білім беру траекториясын құру алгоритмін әзірлеу білім беру бағдарламасының талаптарын ескере отырып, әрбір нақты білім алушыға қолайлы білім беру процесін автоматты режимде құруға мүмкіндік береді.