Preview

М. Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан Университетінің Хабаршысы

Кеңейтілген іздеу
№ 1 (38) (2018)
Шығарылымды жүктеу PDF (Russian)

ЖАРАТЫЛЫСТАНУ ҒЫЛЫМДАР

7-14 265
Аннотация

Аймақтық жағдайдағы сҥрлем мен пішендеме ӛндірісі ҥшін ӛсірілетін дәстҥрлі азықтық мәдени ӛсімдіктер (жҥгері, бҧршақ – сҧлы қоспасы) ауылшаруашылық малдарын толыққанды шығыны тӛмен азықпен қамтамасыз ете алмайды. Осы мақсатта кӛп таралмаған мал азықтық мәдени ӛсімдік байкалдық таранды (Aconogonon divaricatum L.) шӛп шабу айналымы жҥйесінде пайдалануға болады. Aconogonon divaricatum L. ӛсімдігі Солтҥстік Қазақстанның қоңыржай – қуаң жағдайында зерттелген. Ӛнімін есептеу математикалық ӛңдеуден ӛткен азықтық мәдени ӛсімдіктермен байланысты егістік тәжірибе әдістемесі бойынша ӛткізілді. Шӛп шабу айналымы жҥйесіндегі бҥрлену – гҥлдену кезеңінде пайдалану нәтижесінде Aconogonon divaricatum L. ӛсімдігінің жасыл массасының орташа ӛнімділігі 53.2 т / га қҧрады, ал гҥлденуі мен гҥлдеу кезеңінде ол 49.3 т/га деңгейінде болды. Aconogonon divaricatum L. қҧнарлы азық ӛндірісі ҥшін пайдаланылады. Айталық, бҥрлену фазасы қҧрамындағы шикі протеин 12.6 % – ті, 1 азықтық бірліктің ақуызбен қамтылуы – 138 г. қҧрады. Шикізат ӛнімділігінің тиімділігі 170 $ / 1 ha шығыны мен 1003 $ / 1 ha кірісіне сәйкес ӛте жоғары деңгейде алынды – 590 %. Азықтық тҥсімі: сҥрлем, пішендеме, дәрумендік – шӛп ҧны сапасы бойынша мемлекеттік стандарттарға сәйкес.

15-23 272
Аннотация

Мақаламызда Қостанай облысында кездесетін дәрілік ӛсімдіктердің 22 тҧқымдасы, 36 тҥрі анықталып жазылған. Сондай – ақ жыл сайын қолданылатын дәрілік ӛсімдіктердің саны ӛсуде, олардың ішінде қазіргі уақытта онкологиялық емдеуге, қан тамыры ауруларына, туберкулез, қант диабетіне қолданылатын дәрілік ӛсімдік тҥрлеріне кӛп кӛңіл аударылуда. Халық шаруашылығында дәрілік ӛсімдіктерді зерттеу мен қолдану фармацевтикалық және медициналық ӛндірістің дамуымен тығыз байланысты. Қазіргі жағдайларда Қазақстанның фарма индустриясының ең перспективті бағыты салаларды дамыту болып табылады, ол бай шикізат базасында базирленеді. Барлық елдер мен халықтардың дәрілік заттарды қолдануының кӛп жылдық тәжірибесі халықтық медицинаның дәрілік заттарының негізінде жатқандығын айтып кеткеніміз жӛн. Ӛсімдіктерді дәрі ретінде қолдану кӛптеген уақыт эмперикалық болып қала берді, тек адам ағзасына кҥшті физиологиялық әрекет кӛрсететін табиғи қосылыстарды синтездеу және жинақтау қабілетін анықтағанда оларды қолдану процестерін тҥпкілікті ӛзгертуге мҥмкіндік берді. Дҥние жҥзілік Денсаулықты қорғау ҧйымының болжауынша жақын он жылдықта фитопрепараттардың бӛлігі жалпы кӛлемде дәрілік заттардың 6 % – тін қҧрайтынын атап ӛткен.

24-29 228
Аннотация

Мақалада қара тҥсті қаракӛл қойының жҥн жамылғысының пигментациясына сыртқы факторлардың ықпалы талданған. Зерттеу жҧмыстары Оңтҥстік Қазақстан облысының қаракӛл қойын ӛсіретін шаруашылықтарында жҥргізілді. Зерттеу нәтижесінде сҧр тҥстің ӛте қаныққан қозылар ҥлесі 55,0 % қҧрады, олардың анасында талшық жіңішкелігі 40,0 мк болатын және эмбрионалдық дамудың 100 – 115 кҥндігінде қосымша азық берілген. Сонымен, жҥн талщығының кӛрсеткіші 40,0 мк болатын және буаз кезеңінің соңына дейін қосымша азықтандырылған саулықтар ҧрпағында сҧр тҥстің ӛте қаныққан қозылар ҥлесі 31,2 % (23,8 %) тӛмендеді. Шығарылған селекциялық тәсіл қаракӛл қойын ӛсіретін шаруашылықтарда қолданылады.

28-31 248
Аннотация

Ӛсімдіктер адамның қоршаған ортасын қалыптастыруда маңызды рӛл атқарады, ауаны оттегімен байытады, кӛміртегі диоксидін сіңіреді, фитонцидтерді сыртқа бӛледі және жағымды эмоциялардың кӛзі болып табылады, адамның кҥнделікті жҧмыстан кейін жҥйке жҥйесін қалпына келтіріп, тынығуды қамтамасыз етеді. Ӛсімдіктер шудан, шаңнан, атмосфераны ластайтын ӛнеркәсіптік қалдықтардан қорғайтын сенімді қҧрал болуы мҥмкін [1]. Алма ағашы біздің республикамыздың жасыл қҧрылысында сәтті сәндік қасиеттері мен қысқа тӛзімділігі арқасында сәтті қолданыла алады.

31-35 283
Аннотация

Жалбыздың антиоксиданттық белсенділігін дәлелдеу негізінде оның қҧрамы мен қасиеттері жан – жақты қарастырылды. Мақалада ЯМР – спектроскопиясы әдісімен қарастырылған жалбыздың (Mentha) зерттеу нысаны ретінде және қҧрамы туралы нәтижелері келтірілген. Зерттеудің нәтижесінде жалбыздың қҧрамында бос радикалдарды байланыстырып, тотығу – тотықсыздану процестерін баяулататын ортақ қасиетке ие заттардың кіретіні дәлелденді.

35-39 250
Аннотация

Соңғы онжылдықта май сапасы мен май қҧрамындағы тҥрлі қоспаларды анықтау мақсатында жҥргізілген зерттеулер жылдам спектроскопиялық әдістерді қолдануға негізделген. Бҧл мақалада шаруашылықта кең қолданысқа ие болатын рапс майының химиялық қҧрамы ЯМР – спектроскопия әдістері арқылы зерттеу нәтижелері келтірілген. Зерттеу барысында 1Н және 13С ЯМР – талдаулары жҥргізілді.

40-45 332
Аннотация

Техника мен ғылымның дамуы балалардың психологиялық дамуы мен сӛйлеу тіліне ӛзіндік әсерін тигізуде. Электрондық ойыншықтар, гаджеттердің әсерінен ата – аналар мен балалардың арасындағы қарым – қатынасы әлсіреуде. Бҧл жалпы сӛйлеу тілінің дамымауына, аутизм және аутизм спектрі бҧзылулары бар балалар санының едәуір ҧлғаюының себептерінің бірі. Осы мәселені шешу жолында гаджеттік ойындарды шынайы ӛмірде қолдануды жӛн кӛрдік. Зерттеу жҧмысы барысында ойындарды ойнату арқылы балалардың диалогтық сӛйлеу тілін дамытып, қарым – қатынас жасауға бейімдеу жайлы сӛз қозғалады.

46-51 251
Аннотация

Мақалада ақ қырыққабат пен кҥнзедегі макро – және микроэлементтердің жинақталу сипаты туралы мәліметтер келтірілген. Азық – тҥлік технологиясында жергілікті кӛкӛніс дақылдарын пайдалану талданды. Пектин, макро – және микроэлементтер, дәрумендер – антиоксиданттар сияқты қажетті тағамдық компоненттер кӛзі ретінде – кӛкӛніс дақылдарын пайдалану ақуыз ӛнімін әзірлеуде перспективті бағыт болып табылады, бірақ бҧл бағытты шикізат қауіпсіздігін қатаң бақылаумен бірге жҥргізу керек.

51-56 255
Аннотация

Мақалада сыни ойлау технологияның негізгі компоненталарына сәйкес математикаға оқытуда динамикалық модельдерін пайдалану ерекшеліктері ашылады. Теоремаларды «ашылуына», геометриялық жағдайларды қасиеттері туралы гипотезаларды ҧсыну оқушылардың қызметің ҧйымдастыруда ойлау технологиясын кезеңдерін жҥзеге асыру мысал келтірілген.

57-63 280
Аннотация

Мобильді технологиялар кҥндлікті ӛмір аспектілерінің міндетті бӛлігі болып табылады. Олар жҧмыста, қарым – қатынаста, сауда жасауда және кӛңіл кӛтеру мен танысу барысында да қолданылады. Беріліп отырған мақалада мобильді технологияларды білім беру саласына енгізу мен оқытуға арналған мобильді қосымшалардың қолдану ӛзектілігі қарастырылады.

63-67 251
Аннотация

Кӛрсетілген ҧқсастығы идеология неолиберализма отырып деструктивті діни және саяси ілімдер. Бҧл қауіп, оны тарату емес осознана жҧртшылықпен және саяси топтардың посткеңестік елдердің. Анықталған деструктивті әсері неолиберализма білім беру жҥйесінің осы және басқа да елдердің. Қажеттілігін негіздеген әсерін шектеу неолиберализма қоғамдық сана.

68-72 297
Аннотация

Мақалада Солтҥстік Қазақстан облысының топырақ жағдайына экологиялық бағалау жҥргізіледі. Топырақ қҧнарлығының тӛмендеуіне әкеліп соғатын негізгі әсерлер айқындалады. Минералды тыңайтқыштарды енгізу бойынша СҚО аудандарының ластану деңгейі анықталады. Қатты тҧрмыстық қалдықтардың топырақ ластануындағы рӛлі қарастырылады.

72-76 234
Аннотация

Шӛптерді минералды азықтандыру деңгейіне байланысты кірістіліктің және ӛнімділіктің ӛзгеру заңдылықтары агрофитоценозды егіс алқаптарында ҧзақ уақыт қолданумен (71 жыл ішінде қайта қҧрусыз) белгіленеді. Техногендік жҥйеде (тыңайтқыштарды қоспағанда) соңғы 25 жылда (1993 – 2017 ж.ж.) техногендік – минералды ортада N60–180P45–60K90–120, 4,9– 8,4 т / га SW. Техногендік жҥйеде ӛнімділік 31,1 ГДж / га, 2,4 мың жем болды. бірлік және 337 кг бірлескен кәсіпорын. Техногендік– минералды жҥйеде айырбас энергиясы ӛндірісі N180P60K120 фондық аясында 48,6 ГДж дейін, азық қорлары 6,5 мыңға дейін, шикі протеин 1184 кг – ға дейін ӛсті. Ғылыми нәтижелердің практикалық маңыздылығы егістік алқаптарды ҧзақ мерзімді пайдалану есебінен қайта салу ҥшін кҥрделі салымдар қажеттілігін 8 – 10 есеге қысқартады.

76-85 245
Аннотация

Аталған мақалада қҧндылығы ӛте жоғары, ең қасиетті ӛсімдіктің бірі – ащы жусанының (латынша атауы Artemisia Absinthium) сулы және сулы – спиртті сығындысы негізінде физикалық – химиялық қҧрамы қарастырылып, сонымен бірге, қазіргі таңда тиімді әдістердің бірі болып келетін ЯМР – спектрометрия әдісі арқылы Artemisia Absinthium ащы жусанының сулы сығындысының 1Н ЯМР спектрлері зерттелініп, қҧрамындағы флавоноидтар негізін артемизин қҧрайтыны және фунционалды топтары туралы қорытынды жасалды.

86-92 350
Аннотация

Бҧл мақалада 2015 – 2017 жылдар аралығында Қылшықты ӛзенінің экологиялық жағдайы туралы мәліметтер келтірілген. Ӛзеннің кӛпжылдық жағдайы туралы жалпы ақпараттар жинақталып, ӛңделді. Қылшықты ӛзенінің ластануын болдырмау, азайту, сондай – ақ оны тазалау бойынша ҧсынымдар берілді

92-95 244
Аннотация

Берілген мақалада физикалық географияны оқу барысында оқушылардың геохронологиялық кестені зерттеу мәселелері қарастырылады. Авторлар геохронологиялық кестені, оқушылардың геохронологиялық дәуірлер мен кезеңдерді оңай игерулері ҥшін ҧсынып отыр.

ӘЛЕУМЕТТІК-ГУМАНИТАРЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР

96-101 494
Аннотация

Мақалада IELTS сынағынан ӛтудегі мәселер мен қиындықтар талқыланады және талданады. Бҧл мәселер мен қиындықтар IELTS – ке сәтті дайындалуға арналған курстарда, онлайн – пікірталас топтары арқылы, сондай – ақ тиісті кӛздерді талдау барысында анықталды. Басылымның авторы әр мәселе бойынша қысқаша әдістемелік нҧсқаулар береді, сондай – ақ сынақты табысты ӛту кілттерін жарықтандырады. Бҧл ақпарат танысу мақсаттарға арналған және IELTS – ке дайындалғандарға және оны қазірдің ӛзінде тапсырғандарға пайдалы, бірақ соңғы баллдарға қанағаттанбайтын адамдар ҥшін пайдалы болады.

102-106 255
Аннотация

Бҧл ғылыми мақалада рухани жаңғыру, ҧлттық кодымызды сақтау мәселесі қарастырылады. Ҧлттық код дегеніміз қазақ халқының жаратылысы, табиғаты, рухани бітімі, ӛмір салты екендігі және ҧлттық қҧндылық белгілері айтылады. Адами қасиеттерді, рухани ерекшеліктерді жаңғырту, заманның ағымына сай ӛзгеру – жеке адамның ғана емес тҧтастай қоғамның міндеті екендігі сӛз болады. Ҧлттық бірегейлікті сақтау, ҧлттық сана, қазақстандық прагматизм мәселелері нақты ойлар арқылы жҥйеленіп беріледі.

106-111 254
Аннотация

Мақала жағымсыз әлеуметтік қҧбылыс ретінде жемқорлықтың табиғаты мен мәнін зерттеуге арналған. Мақаланы жазу барысында автор мазмҧнын ашатын жемқорлықтың базалық принциптері мен негізгі ерекшеліктерін айқындады. Автор жемқорлық феноменінің ерекшеліктерін зерделеу саласындағы ғалымдардың қолданыстағы ғылыми кӛзқарастарын талдауға ерекше кӛңіл бӛліп отыр. Ғылыми жҧмыс жемқорлықты зерделеу мәселелері бойынша отандық және шетелдік авторлардың ғылыми зерттеулерінің негізінде жазылған.

111-114 238
Аннотация

Осы мақалада Қазақстан Республикасы және Қытай Халық Республикасы Қылмыстық кодекстеріндегі қылмыстық жауапкершілікті талдау қарастырылады. Зерттеуде негізгі орынды қылмыстарға қарсы тҧру саласындағы Қазақстанның қылмыстық жауапкершілігін жетілдіру бойынша шаралар және олармен кҥресте ҚХР ның тәжірибесін пайдалану алады.

114-119 283
Аннотация

Бҧл мақалада қазақ әліпбиінің латын графикасына кӛшу мәселесі қарастырылған. Жаңа реформаның алдын – алған тарих процесстерге, дамудың ҥздіксіз ҥрдісі мен тарихи сабақтастығына сараптама беріліген. Автор Тәуелсіздікке қол жеткізген, жаңа мемлекеттің қалыптасуынан кейінгі ӛзгерістердің негізділігі мен қисындылығын дәлелдеу мақсатын алдына қояды. Филология ғылымынң дамуында жаңа бір кезеңнің басталуы латындандыру бойынша жаңа зерттеулерді қажет етеді. Соған байланысты мақалада келтірілген ақпарат ӛз болашағын қазақ тілін зерттеу мен дамытумен байланыстыратын мамандарға пайдалы болуы мҥмкін.

120-123 242
Аннотация

Мақалада тілдегі тосын сӛздер мәселесі қарастырылған, әдеби мәтіндерде кездесетін тосын сӛздер мысалы берілген.

124-128 226
Аннотация

Мақалада Солтҥстік Қазақстан облысында инвестициялық әрекетінің дамуы қарастырылған. Бҧл ретте, ӛңірінің бәсекеге қабілеттілігін жоғарлату, инвестицияларды тарту бойынша жетекші салаларының бірі ретінде ӛнеркәсіпке ерекше кӛңіл аударылды. Индустриялық саласына инвестицияларды тартуының қажеттілігі нақты мысалдарда кӛрсетілген, ӛнеркәсіптік аясының ахуалына және ақшалай қаражатты талап ететін жобаларына талдау берілген

128-133 246
Аннотация

Бҧл мақалада А.С. Грибоедовтың «Горе от ума» комедиясының тарихи талдауының материалдары қарастырылады, сонымен қатар туындының кӛркемдік әлемін жаңа қырынан тҥсінуге мҥмкіндік береді. Бҧл қалыптасқан қағидаттар мен пьеса кейіпкерлерінің клишелерін жоюға мҥмкіндік береді және оның театрландырылған кӛрінісіне жаңа сахналық бейнесін береді.

133-139 255
Аннотация

Кӛркем шығарманың базалық талдама технологиялар дағдыларын меңгеру және тҧжырымдамалық ойлауын дамытуға бағытталған қазіргі сабақты қҧру ретіндегі мәтінді тҥсіндіру және креативті жобалау болып табылады. Оқу бағдарламасы мен авторлық элективті курстардың мәнмәтінінде ғылыми ізденушілікпен бірге тәжірибелік серіктестікте қарастырылады. Орыс тілі мен әдебиеті мҧғалімінің әдістемелік. жҧмыс тәжірибесі гимназияның бастауыш және жоғары сыныптарын оқытуда қамтылады.

139-143 238
Аннотация

Қазақ телевизиясындағы жарнама мәселелерін талқылайтын ой – тҥйін. Осы уақытқа дейін жарнама насихатын субъекті ҧсынғандай, Телевизияның коммуникативті жарнама мәдениеті және кӛрермендердің қарым – қатынас коммуникативтілігі бойынша, жеке ӛсуі мен білуі және иеленуі ретінде қарастырады.

144-147 234
Аннотация

Қазақстан Республикасындағы конституциялық білім алу қҧқығын қалыптастырудағы мемлекеттік бағдарламалар мен олардың жҥзеге асырылуы барысындағы қҧқықтық, әлеуметтік мәселелер қарастырылған. Зерттеу жҧмысының практикалық маңыздылығы білім алу жҥйесін реформалар барысында нормативтік қҧқықтық актілер мен бағдарламалық қҧжаттарды дайындау кезінде ҧсыныстар Қазақстан Республикасының заң шығарушы және атқарушы мемлекеттік билік органдарымен толықтай ескерілуі мҥмкін.

148-150 272
Аннотация

Мақалада БАҚ тілінің заманауи кӛркемдік қҧралы қарастырылады. Авторлар БАҚ тілінің кӛркем қҧрал ретінде оның ерекшеліктерін саралайды. Мақалада БАҚ тілінің кӛркем қҧралдарын пайдалану, мәтінге назар аудару және оны сақтауға тигізетін септігі туралы гипотеза негізге алынған.

151-156 242
Аннотация

Мақала мәдениет және ӛнер саласына сыртық кӛздерден қаражат тартуға бағытталған қызметтерді зерттеуге арналған. Нарық заманында мәдениет және ӛнер саласының жаңғыру мәселелері ашылады. Фандрайзигке анықтама беріліп, оның елдің мәдени мҧрасын сақтап қалу ісінде алатын орны, міндеттері мен мақсаттары талқыланады. Фандрайзингтің тҥрлері және кезеңдері қарастырылады. Бҧқара халыққа ӛнердің жетістіктерін жеткізу ҥшін фандрайзинг мамандарын кеңінен даярлау ісін жолға қою негізделеді. Фандрайзинтің оң нәтижелін қарастыра келе, оны әрімен қарай зерттеу және енгізу ҧсынылады.

156-160 257
Аннотация

Мақала Алаш философиясының қҧрылымдық жҥйесіне арналған. Жҥргізілген зерттеудің негізінде, автор қазақ философиясы контексінде Алаш философиясының іргелі бірнеше бағыттарын ҧсынады: Алаштың саяси философиясы; Алаштың білім философиясы; Алаштың ғылым философиясы. Мақалада Алаш философиясының феномендік қҧбылыс екені, онда этнотҧтастық таным барлығы жан– жақты ашылған.

160-165 226
Аннотация

Қазақ халқының шешендік ӛнерінің ӛзіндік ерекшеліктері ӛте жоғары. Бҧл мақалада шешендік ӛнердің ӛзіндік ерекшкліктері және сӛйлеу мәдениетінің қҧндылықтары туралы сӛз болады. Шешендік сӛздердің қҧдіреті және бізге ӛшпес мҧра болған ауыз әдебиетінің озық ҥлгісінің тәрбиелік мәні зор екендігі маңызды болып табылады. Мақалада қазақ шешендерінің сӛздері ауызекі айтылып, ауызша таралған, қағазда емес, халық жадында сақталғандығы айтылып, олар бастапқы қалпында емес, бізге, кейінгі ҧрпаққа ҧзын – ырғасы, ҥзік – жҧрнағы ғана жеткендігі қарастырылып, бірнеше шешендік ӛнердің ҥлгілері талданады.

165-171 240
Аннотация

Бізге шетел тілдерін оқытудағы барлық уақытта атынан оңтайлы формаларын іріктеу мен оқыту әдістері арқылы мҥмкін ең табысты алға қойған мақсатқа қол жеткізу ҥлкен қызығушылық туғызады, сондықтан біздің мақсатымыз жас және нысаналы санатқа қарамай, білім алушыларға жылдам және сапалы тілдерді оқыту. Сапалы оқытудың кешенді пайдалануы, барлық жинақталған әлемдік әдістемелік ғылымды талап етеді. Басқа әдістер мен тәсілдерді қолдана отырып, икемді байланыстыратын  маңыздылық мҥмкіндігін кӛру ҥшін , олардың барлық әр алуан тҥрлері мен байланысты міндеттер мазмҧнын осы бап айқындайды.

ТЕХНИКАЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР

260-266 252
Аннотация

Қазіргі уақытта жаңа технологиялар және энергия тиімділігі саласындағы жетістіктер туралы кеңінен жарияланады, олар нарықтағы инновациялық ӛнімдерде энергетикалық сала ҥшін пайда болуда. Инветорға кӛптеген ҧсыныстарда қаржы салуға қйын болғанын кӛрсетеді, энергетикалық қҧрылымдардың жетекшілеріне келешекте жаңа технологияларды еңгізгенде ол шығындарды қайтаруын қйындауы, әсіресе алғашқы кезеңдерде. Қазіргі жағдай қосымша кҥрделенуі сонымен, барлық инновациялық энергетикалық нарықтағы ойыншылардың идеялар әр тҥрлі қызығушылық танытады. Осындай қал-жағыдайда энергетикадағы ӛнімді немесе басқа жаңа технологияларды арттыру немесе еңгізу сҧрақтарында ӛз ҧстанымды анықтау мақсатында, электржабдықтар жҥйенің негізгі концепциясының дамуының білуі маңызды болады, осы жҥйелердің келешекте энергетика нарықтағы сегментке әсерететінін және оларды еңгізген жағыдайда негізгі тәуекелдерді анықтағанда. Осы себептен, бҧл мақалада алыс ҧзамайтын келешекте қатты сезінелетін жаңа технологиялық қажеттіліктер қарастырылған, қайсысын осы кезде бар электрэнергетикалық жҥйеге бейімдеуге болады, бірте-біртеп қайта қарулап және электржабдықтар және электрберіліс желісінің инфрақҧрылымын модернизациялау жолымен. Мақаланың авторлары, болжауға негіздене отырып, заманауи электрмен қамтамасыз ету жҥйесі және болашақ электрмен жабдықтау жҥйенің бірбірінен айырықша болатынын ескере отырып, Астана қаласы тҧрғысындағы жағдайына байланысты қолданыстағы электрмен жабдықтаушы және таратушы компаниялар инфрақҧрылым мысалында автозарядтау станцияларды енгізуді бағалауға тырысты. Жаңаенгізуді тиянақтап қарау ҥшін, әрине, ҥсынылған электірлік жҥйенің қайта жаңарту нҧсқаның дамуына жаңа стратегия қабылдау керек.

266-269 237
Аннотация

Бҧл мақалада дәнекерлеу ӛндірісіне стандарттау мен сертификаттаудың әсері қарастырылады. Математикалық статистиканың шекаралық есептерінің шекараларының шартты – рҧқсат етілген бағалау әдісін қолдану арқылы дәнекерлеу ӛндірісін сертификаттау мен стандарттау тәсілін объективті тҥрде іске асыру мҥмкін болды. Компьютерлік модельдеуге қолданылатын математикалық статистикаға негізделген жалпы жалпы нәтижелер кӛрінеді. Бҥгінгі кҥннің жҧмысы маңызды және сҧранысқа ие.

270-273 255
Аннотация

Мақалада электр энергиясын бақылау және есепке алудың автоматтандырылған жҥйесі, Қазасқтанда ЭБЕАЖ қҧрастырудың алғышарттары қарастырылған, электр энергиясын бақылау және есепке алудың автоматтандырылған жҥйесін қолданудың артықшылықтары мен кемшіліктері талданған

273-276 224
Аннотация

Бҧл мақалада жоғары вольтты ажыратқышқа диагностика жасау кезінде қондырғының жағдайын бақылаудың заманауи қҧралдарын қолдануға бағытталған ғылыми – зерттеу жҧмыстарының нәтижесі берілген.

276-280 330
Аннотация

Дәстҥрлі емес энергия кӛзін, соның ішінде су энергиясын қолдану ӛзекті мәселе болып келеді. Мақалада гидро электр станцияларын салудың артықшылықтары келтірілген, Қазақстанның қазіргі уақыттағы гидроэнергетикасының жағдайына талдау берілген. Қазақстандағы шағын гидроэнергетиканың дамуын тоқтататын негізгі проблемалар анықталған және оларды шешудің мҥмкін болатын жолдары кӛрсетілген.

281-285 227
Аннотация

Ғылым мен техника саласындағы әртҥрлі бӛлімдерді зерттеуде және есептеуде, жарамды және дәлелденген заңдылықтар мен ережелер қолданылады. Мәселен, мысалы, гидравлика, қҧбырлардағы сҧйықтық ағынының ҧғымы бар, егер таратушы қондырғыдағы кіретін сҧйықтық мӛлшері осы қҧрылғыдан шығатын сҧйықтықтың бірдей мӛлшеріне тең болса. Электротехникада бірдей ережелер бар, онда тҥйіндегі кіріс электр тогының кӛлемі осы тҥйіннен шығатын электр тогының бірдей кӛлеміне тең.Оқшауланған қҧрылыстың немесе қабаттың жылуӛткізгіштік қасиеттеріне және сыртқы факторлардан олардың жылу қорғауыш сипаттамаларын сәйкестендіруге байланысты жылу есептегішін есептеу кезінде Фурье заңын қоса алғанда кӛптеген заңдар қолданылады, сондай – ақ әдістер, мысалы, электротермиялық ҧқсастығы.

286-291 264
Аннотация

Кез келген АТ жобаны енгізу кезінде оның экономикалық дәлелдеуі міндетті болып табылады. Мақалада АТ жобаларының енгізу тиімділігін бағалау бар әдістерінің жіктеуі және талдауы жҥргізіледі. Пайдаланатын әдістемелерінін артықшылықтары мен кемшіліктері қарастырылған. АТ жобалар енгізу экономикалық тиімділігін бағалау және тәуекелдеу әдістерін дамуы мен егжей – тегжейін ашу әрі қарай зерттеу жҥргізу қажеттілігі анықталды.

292-297 215
Аннотация

Тҧрақты қима қҧбырында жылдамдату поршені арқылы болған қозғалыс ортасында, газ / бӛлшектердің екіфазалы ортасындағы газды – динамикалық ҥрдістер математикалық модельдеу жолымен зерттелді.Соққы толқынының дамуына шаңның әсерінің негізгі заңдылықтары анықталды. Ортадағы бӛлшектердің салыстырмалы шоғырлануының газда болуы ортаның динамикасына қатты әсер етуінен ӛзгеру интервалы анықталды.

298-305 220
Аннотация

Бҧл мақалада кӛліктердің қоғалу қауіпсіздігін арттыратын қосымша қҧрылғыны қҧрастыруға арналған. Кӛліктің қосымша қҧрылғысы поляризация қҧбылысына негізделген. Поляризатор мен анализатордан тҧратын қҧрылғы біріге автокӛлік жҥргізушісін соқырайғыштан сақтайды. Қҧрылғының тиімділігін аппробация жҥргізе анықталған болатын.

305-308 221
Аннотация

Бҧл мақалада композициялық материалдардың әдісі және қолдану аймағының ақпараты ҧсынылған.

ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР

172-177 213
Аннотация

Берілген мақалада ақпараттық біліктіліктің дамуына және қалыптасуына білім беру әдістерінің әсері қарастырылған. Оқу – әдістемелік кешенді қҧрастырудың негізгі кезеңдері мен ҧсанымдары берілген.

178-188 300
Аннотация

Бҧл мақала NIS студенттерінің қосымша сағаттық жобаларын ҧйымдастыру мәселелерін анықтауға арналған. Студенттердің жобалық жҧмыстарының ҧйымдастырушылық жҥйесі, жобалау жҧмыстарының бәсекелестік шарттары, мҧғалім қҧзыреттілігінің деңгейі және студенттердің ынталандыруы талданады. Зерттеу негізінде авторлар анықталған және жобалық және зерттеу жақсарту қажеттілігін ақталған, және екі дизайн және жобалау жҧмыстарының жоспарында студенттердің сабақтан тыс іс – шараларды ҧйымдастыру басқару тҧрғысынан, бірыңғай кӛзқарас (нҧсқаулар) қҧруды ҧсынды.

188-191 277
Аннотация

Қоғамның даму жағдайында ерекше ойлайтын, шығармашылық тҧлғаларға қажеттіліктер артуда. Қазіргі заманғы талаптарға сай мамандарды дәстҥрлі даярлауда қалыптасқан білім, білік, дағдылар пәндік деңгейде қалып отыр. Білім беру жҥйесі оқу пәндерінің аясын ғана емес, іс – әрекетімен жаңашыл ойлай алатын студенттерді даярлау барысымен қатар ҧштасуы шарт. Қазіргі кезеңде жоғарғы оқу орнында білім берудің жаңашылдық бағытына сай, студенттердің қҧндылық бағдарын тереңдетіп, жаңа технологияларды меңгертіп, шығармашылық дербестігін қалыптастыру – ЖОО – ның басты мақсаты.

191-194 231
Аннотация

Мақалада болашақтағы мектепке дейінгі білім беру оқытушыларының балабақшадағы балаларды патриоттық тәрбиелеуге ерекше дайындау қарастырылады

194-202 238
Аннотация

Мақалада студенттердің гендерлік сезімталдықты қалыптастыру және оқу потенциалын кӛтерудегі университеттің педагогикалық ҥдерісінің бағдарлануы қарастырылады. Ҧлдар мен қыздардың жыныстық – рӛлдік және әлеуметтік сипаттамаларын білу, мҧғалімнің оқу материалын меңгеру ерекшеліктері оған ӛз мҥмкіндіктерін іске асыруға және практика – жаңғырту қызметінен практика – трансформацияланатын қызметке кӛшуге кӛмектеседі.

202-207 230
Аннотация

Ӛмір ағысымен уақыт та орнында тҧрмайды: заман талабы ӛзгереді, осымен қатар сҧраныс пен мҥмкіншіліктер де ӛзгереді. Қазіргі уақытта баланың кіші жастан бастап заманауи жаңашылдыққа сәйкес тәрбиелеп ӛсіруі – әр ата – ананың мақсаты. Бірақ, барлық ата – аналар баланың дамуына бар уақытын арнай алмайтын себептері де болады. Осы уақытта балабақшаның кӛмегі – дәл қажетті саты болып саналады. Баланың бойындағы бар қажеттіліктерге сәйкес коммуникативті – танымдық, эмоционалды – шығармашылық тҧрғысынан толығымен дамытуы – балабақша мен отбасы арасындағы бірлескен серіктестік басты фактор болып табылады.

208-213 243
Аннотация

Мақалада инклюзивті білім беру жағдайында жалпы білім беретін мектепте тҥзету сабақтарында математика сабақтарында DSS бар студенттерде уақытша ӛкілдіктерді қалыптастырудың проблемалары мен ерекшеліктері қарастырылады. DSS студенттері ҥшін уақытша ӛкілдіктерді қалыптастыру деңгейін арттыру ҥшін арнайы тапсырмалар ҧсынылады.

213-218 269
Аннотация

Мақалада қоршаған ортаның нысандары мен қҧбылыстарын бақылау ҥдерісін ҧйымдастыру әдістері, сондай – ақбейнелеу ӛнері туындылары арқылыбастауыш сынып оқушыларында эстетикалық қабылдаудықалыптастыру әдістері қарастырылады. Кіші мектеп жасындағы баланың эстетикалық сезімдерін, кӛңіл – кҥйін, тҥсініктері мен қоршаған ортаға деген қарым–қатынасын қалыптастыруға ықпал ететін жҧмыс әдістері сипатталған.Бақылау нысандары мен қоршаған орта қҧбылыстары, бейнелеу ӛнері туындыларын эстетикалық қабылдай білу ҥдерістерін ҧйымдастыру туралы ҧсыныстар берілген

218-221 246
Аннотация

Бҧл мақалада даңқты суретші П. Пикассоның «Герника» атты картинасы туралы мәліметтер берілген. «Герника» картинасының кӛркемдік ерекшеліктері, картина идеясы, композициясы, колориті, орындау шеберлігі тҧрғысындағы ӛнертанымдық талдаулармен анықталған. Сонымен қатар ҧлы суретшінің «Герника» картинасының жастарды отансҥйгіштікке тәрбиелеудегі мәні ашылған. Картинаны оқу – тәрбие жҧмыстарында қолдануға ҧсыныстар берілген.

221-227 255
Аннотация

Бҧл ғылыми жҧмыста бокспен айналысатын жасӛспірім спортшылардың дайындығын жетілдіру мақсатымен дәстҥрлі әдістерге қосымша айналмалы жаттығулар кешенін қолдану мҥмкіндігі қарастырылған. Айналмалы жаттығулар боксшыларды даярлау барысында қолданылатын тиімді әдістердің бірі болып есептеледі. Бҧл жаттығуларды спортшылардың жаттығу ҥрдісіне енгізу нәтижесінде боксшылардың физикалық дайындығының деңгейі жоғарылаған

227-231 316
Аннотация

Бҧл мақаланың мазмҧнында «функционалдық сауаттылық», «дҥниетаным» ҧғымдары қарастырылды. Жаратылыстанулық бiлiм, білік, дағды қалыптастыруда дҥниетану пәнінің маңызы айқындалды. Қазіргі заманғы ғылыми білімнің, мәдениеттің әр тҥрлі салаларынан хабардар ету негізінде дҥниені танып білу әдістерімен оқушыны қаруландыру арқылы оның ортамен сауатты қарым – қатынасын жан – жақты дамытып, тәрбиелеудегі дҥниетану пәнінің мҥмкіндіктері анықталды.

231-240 303
Аннотация

Патриоттық ҧйымдастырушылық қызметі ойындар, – ҧлтаралық қарым – қатынас мәдениетін деңгейі ӛзгерістерінің, білім ӛзгертеді педагогикалық нысандарын қолдану тергеу. Ҧлы Отан соғысы оқиғаларын білу ӛте маңызды – бҧл елдер мен халықтар арасындағы қарым – қатынастар кҥрделі және тҧрақсыз болған уақытқа байланысты.
Патриоттық қҧндылықтар – бҧл тек бір елдің ӛкілдерінің ғана емес, бҥкіл адамзаттың маңызды негізі. Оларды қалыптастырудың бір тҥрі – патриоттық тәрбие беру бағдарламасында ойын формаларын пайдалану. патриоттық іс – шараларды ҧйымдастыру, халықаралық жастар диалог ӛсуін мәдениетінің деңгейін кӛрсетеді ӛзара тҥсіністік пен толеранттылық негізінде ҧлттар арасындағы достық қатынастарды қалыптастыруды қамтамасыз етеді. олар ҥлгі бола және патриоттық принциптерін кӛзі етіп, мҥмкін қҧралдар ретінде инновациялық білім беру нысандарын пайдалана отырып, әлеуметтік және білім беру шындық мәселесіне тиісті қаулы тарихы фактілері жеткізуге. жастар арасында халықаралық қатынас жаңартылған мәдени әлеуетін сатып алу – студенттердің патриоттық тәрбие оларды пайдалану, жаңа тәжірибе, жас ҧрпақтың сана ӛзгеру және даму механизмі, соның салдары ретінде, әр тҥрлі шыққан дағдарыс кезеңін еңсеру ҥшін тиімді қҧралы туған ықпал етеді. бас жоспарын іске асыру ҥшін тҥрлі елдердің ӛкілдерінің қатысу ҥшін ҥйлестіре әскери – тарихи қайта ӛткізу патриоттық қҧндылықтарды жаңғырту кӛзі ретінде батырлық тарихының фактілері талдау жҥгінбей ойын білім нысандарын, пайдаланып әр тҥрлі этникалық топтар мен қауымдастықтар жас адамдар, халықаралық диалог мәдениетін қалыптастыру. патриотизм Жас ҧрпақ азаматтардың білім – гҥлденген болашақ кілті, әлемдік бейбітшілік, ӛз Отанында қҧрмет пен махаббат, ӛз тілін, мәдениеті мен дәстҥрлерін бар қоршаған халықтардың тҥсіну – кез келген ҧлттың іргелі қҧндылықтар.
Бірыңғай ақпараттық қҧру халықтарының ҧмтылысын, мәдени және экономикалық кеңістік, ӛйткені екі ел арасындағы қолданыстағы қарсыластық, мҥмкін емес болып табылады. [1] One халықаралық қатынастар қалыптастыру қатынас мәдениеті [2, 3].
Зерттеу ҧйымдық – қызметі ойындар әдісін (OAG) GP пайдаланылған маңызы кҥрделі кӛп тәртіптік, ауданаралық кәсіби және кросс – мәдени мәселелерін шешуге мҥмкіндік береді ҧжымдық ойлау қызметін ҧйымдастырудың жаңа формасы, – «ҧйымдық – қызметі ойын деп аталады Щедровицкий. OAG – проблемалар және оларды реттеу процестеріне ойлаймын, немесе осы проблемаларды «шешуге ҥйрену келетіндерге ҥшін, кім біледі ойын [4].
Проблемалық жағдайға негізделген ойын Ресейдің әскери тарихының ҧлы эксплаттары мысалдарына сілтеме жасай отырып, жастарды патриоттық тәрбиелеуде қолданылатын жалпы білім беру ҥрдісінде тәрбиелік функциямен айналысады, тарихи қайта қҧрудың нысанын пайдалану арқылы ӛткенді толық тҥсінуге ҥлес қосады. Сенім мен ҧлтқа қарамастан адам–патриоттың ең жақсы адами қасиеттерін қалыптастырады, жастарды әлеуметтік қҧндылық мақсаттарын жҥзеге асыруға және қоғамның игілігі ҥшін қызметті таңдауға бағыттайды [5].

240-245 275
Аннотация

Мақалада орта мектепте инклюзивті білім беруді енгізу мәселесі қаралды. «Инклюзивті білім беру» ҧғымы берілді. Манаш Қозыбаев атындағы ОҚМУ – де ерекше қажеттіліктері бар студенттердің инклюзивті білімін жҥзеге асырудың негізгі бағыттары анықталды.

246-251 433
Аннотация

Бҧл мақала Софиядағы мәдени кҥнтізбеде және бҥкіл елде бекітілген атауы бар Болгария Республикасының музыкалық тәрбиешілері мен мәдениет қайраткерлерінің қауымдастығы болып табылатын «Орфея гранты» Ҧлттық форумын ҧйымдастыру мәселелеріне арналып, бірінші кезекте жыл сайынғы балалар және жасӛспірімдердің музыкалық байқауы, 2006 жылы

251-255 235
Аннотация

Мақалада «оқу – танымдық табыстылық» ҧғымы талданады, сондай – ақ критериалды сипаттама деңгейінде кӛрсетіледі және ашылады. Педагогикалық ғылымдар мен практикаға университет студенттерінің оқу – танымдық белсенділігінің жетістікке жету мәселесі зерттелді.

256-259 235
Аннотация

Бҧл мақалада PPS – орталықтар тҧрғысынан отбасы ҥшін психологиялық қолдаудың ерекшеліктері, ПОП – орталықтарында кӛмек сҧраған педагог – психологтардың және ата – аналардың ӛзара әрекеттесуі қарастырылады.



ISSN 2958-003X (Print)
ISSN 2958-0048 (Online)