СОЛТҮСТІК ҚАЗАҚСТАНДА ЖЫЛҚЫНЫҢ ТӨЛДЕРІН ЖАЙЫП СЕМІРТУ ҮШІН СЕБІЛГЕН ЖАЗДЫҚ РАПС ПЕН СҰЛЫНЫҢ ЖАЙЫЛЫМДАРЫНДА ҚЫСҚА МЕРЗІМДІК АЗЫҚТАНДЫРУДЫ

Жылқы төлдерін кеш себілген рапс пен сұлының жасыл массасымен азықтандырудың ғылыми шаруашылық тәжірибенің нәтижесі ұсынылған. Бұл дақылдардың жасыл массасы жайып семірту кезінде және алаңда азықтандыру кезінде берілді. Кеш себілген рапс пен сұлы егістерінде қысқа мерзім аралығында күзгі жайып семіртудің тиімділігін анықтау үшін «АБИ – ЖЕР» ЖШС ғылыми – шаруашылық тәжірибе жүргізілді. Шаруашылықта жылқыларды жаюға арналған табиғи жайылымдар жеткіліксіз, осыған байланысты аязға төзімді рапс пен сұлы дақылдарының кеш егістері себілді, олармен жылқылар күз – қыс мезгілдерінде азықтандырылды. Жылқыларды қысқа мерзімдік белсенді азықтандыруға дейін, алдын ала еркін жайып семіртудің көмегімен жақсы орташа семіздік деңгейіне жеткізу керек. Егер жас жануарларды бірден күшті азықтандыратын болсақ, онда ағзаға майдың бекуі күшті жүреді, ал бұлшық ет массасы өспейді, мұндай малдардың етінде тері астындағы және ішкі майдың мөлшері шамадан артық болады, ал етінің сапасы төмендейді. Белсенді азықтандыру мен жайып семіртуді қатар қолданғанда еттің жиналуы көбейеді, оның сапасы артады, сату бағасы көтеріледі және өнім бірлігіне кететін шығын мөлшері азаяды.
Қысқа мерзімдік азықтандыруды жүргізу үшін мал тұратын қорада 23 жеке азықтандыру қапасы, және төлдер мен семіртілетін жылқыларды қамайтын 6 топтық қапас жасалынды. Алғашқыда жайып семіртуден кейін жылқылар топтық қапастарда тұрады, кейін ақтық азықтандыру үшін индивидуалды қапастарға көшіріледі. Жүргізілген зерттеулердің нәтижелері келесі түрде болды, семіртілетін мал бастарына жайып семірту мен қысқа мерзімдік азықтандыруды үйлестіріп қолдану технологиясы, азық рационына рапс пен сұлының жасыл массасын енгізу жылқылардың орташа тәуліктік салмақ қосуына және тірі салмағының артуына жағдай жасады. Берілген тәсілдің тиімділігі қосымша тірі массаның артуына және сою көрсеткіштерінің жақсаруна байланысты.