С. САДУАҚАСҰЛЫ ЖӘНЕ ҚАЗАҚТЫҢ ТҰҢҒЫШ ЖАСТАР ҰЙЫМЫ

Жастар қоғамның негізгі қозғаушы күші. Әрбір қоғамда жастарға ерекше назар аударып отырған. Өйткені, елдің болашағы – жастар. ХХ ғ. басында да тарихи аренаға шыққан белсенді азаматтардың көпшілігі жастар еді. Олар ғасырлар бойы бодандықта болған елі үшін, жері үшін жандары ашып, қалың жұртты, әсіресе жастарды біліммен қаруланып, егемендікті алудың қамын ойлауға шақырды. Жастар жұмыстарының белсенділігінің нәтижесінде қазақ жастарының ұйымдары құрыла бастайды. Мақалада ХХ ғ. басындағы жастар ұйымдарының тарихы, ғылыми-ағартушылық қызметтері қарастырылады. Кеңестік кезеңнің тарихи оқиғалары Қазақстанның мәдениеті мен білім беру саласына елеулі ықпал етті. Отарлық жүйенің орнына жаңа құндылықтар жасау қажеттілігі туындады. С.Садуақасұлы ұлт мәселесін бірінші орынға қойған, қазақ халқының басын біріктірген, қоғамда ағартушылық, елдік идеяларының ұрығын сепкен алғашқы «Бірлік» атты жастар ұйымының тарихы мен тағлымына, қызметіне зерттеу жүргізілді. С. Садуақасұлының қайраткерлік қызметі мен қазақтың тұңғыш жастар ұйымының қызметі мұрағат деректері негізінде талдауға алынған.

1. Сейфуллин С. Тар жол, тайғақ кешу. - Алматы, 1960. - 386 б.

2. Садуақасұлы С. Жастарға жаңа жол. - Орынбор, 1921 ж.

3. Кемеңгерұлы Қ. Қазақ тарихынан.

4. ҚР ПА. 811. - 20-т., 686-іс, 159 – п.

5. Өртең, Өткен күндер, қазіргі хал Һәм болашақ. 1922, №1.

6. Өртең. Қазаққа не керек?1922. №6.

7. Голощекин Ф.И. Казахстан на пути социалистического переустройства. - А., 1931. - 181 с.

8. Омбы облыстық мемлекет архиві, 151 қор, 1-тізім, 459-іс, 5-бет.

9. Садуақасұлы С. Жастармен әңгіме. - Орынбор, 1925.

10. Жас азамат. «Қазақ әдебиеті», 1918, 30 шілде.