ЭКСПЕРИМЕНТАЛДЫ ДЕРЕКТЕРДІ ӨҢДЕУДІҢ ХЕМОМЕТРИЯЛЫҚ АЛГОРИТМДЕРІ

Мәліметтерді өңдеудің хемометриялық алгоритмдері экспериментальды мәліметтерді өңдеуде кеңінен қолданылады. Экспериментальды мәліметтерді өңдеудің компьютерлі әдістерінің дамуы оларды жүзеге асыру уақытын қысқартады. Берілген көзқарас көпқұрамбөлікті жүйелерді талдаудың экспресс–әдістерін жасауда өзекті. Салыстырмалы қарапайым хемометриялық алгоритмдерді берілген параметрлерден жүйенің қасиеттерінің ауытқуын анықтау үшін қолдануға болады. Алма шырыны балалар және диеталық тамақтануда кеңінен қолданылады. Алма шырыны негізіндегі шырын мен шырыны бар өнімдер кең ассортиментте сатып алушыларға ұсынылады. Сондықтан қалпына келтірілген алма шырыны мен алма шәрбаты зерттеу нысаны ретінде таңдап алынды. Шырын сапасының негізгі көрсеткіштері – титрленетін қышқылдық, сыну көрсеткіші, рН деңгейі, тығыздығы, электрөткізгіштігі салыстырмалы түрде қарапайым физико–химиялық және химиялық әдістермен өлшене алады. Жасалынған хемометриялық алгоритмді қолданғанда тағам өнімінің мүмкін болатын жалғандығын анықтауға болады. Жалғандық фактісін айғақтау үшін шырынның аминқышқылдық құрамы мен көмірсулардың шығу тегі бойынша талдауы қажет. 

1. О.Е. Родионова, А.Л. Померанцев. Хемометрика в аналитической химии. Институт химической физики им. Н.Н. Семенова РАН, М.: Химия, 2008. 61 с.

2. М.А. Шараф, Д.Л. Иллмэн, Б.Р. Ковальски. Хемометрика. Л.: Химия, 1989. 270 с.

3. В.И. Вершинин, Б.Г. Дерендяев, К.С. Лебедев. Компьютерная идентификация органических соединений. Издательство Наука, 2002, 182 с.