ОРГАНИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ГУМИНДІ ТЫҢАЙТҚЫШТАРДЫ ҚОЛДАНУ ТИІМДІЛІГІ, ОЛАРДЫ ӨЗАРА САЛЫСТЫРУ ЖӘНЕ ӘРТҮРЛІ СУДАН ШӨБІНІҢ (SORGHUM SUDANENSE L.) СОРТТАРҒА ӘСЕРІН ҚАРАСТЫРУ

Осы мақалада «Солтүстік Қазақстан облысы жағдайында судан шөбін (Sorghum sudanense L.) тұқымға өңдеу кезіндегі өсу ынталандырғышы мен микротыңайтқышты қолданудың тиімділігі» атты ғылыми зерттеудің нәтижелері көрсетілген.
Ғылыми жұмыста тыңайтқыш арасындағы судан шөбінің әр түрлі сұрыптарға әсер етудің салыстыруы көрсетілген. Зерттеу жұмысының объектілері: Биогумус, Агростимулин, Лигногумат, Гуминт тыңайтқыштар мен судан шөбінің өсімдіктер. Экспериментте қолданатын тыңайтқыштар Қазақстанда судан шөбін өсіру үшін ешқашан пайдаланбаған. Жұмыста барлық вегетациялық кезеңнің нәтижелері көрсетілген. Мақалада судан шөбінің тығыздылығы мен биіктілігі туралы мәлімет берілген. Қорытынды мен ұсыныстар ұсынылған. Солтүстік Қазақстан жағдайында тыңайтқыштарды пайдалану нәтижелері фермерлер мен Солтүстік Қазастан облысының, Қазақстанның және әлемнің басқа аграрийлармен қолдануға болады.

1. Abdelseed B.H., Abdelwahab H.A., Abu ElGasim A.Y., Isam A.M., Babiker E.E. 2011. Some nutritional attributes of selected newly developed lines of sorghum after fermentation. In:Journal of Agricultural Science and Technology, 13, 399 – 409.

2. Ahmed Suha O., Adel Wahab H. Abdalla, TomoeInoue, Ann Ping, Elfadil E.Babiker 2014. Nutritional quality of grains of sorghum cultivar grown under different levels of micronutrients fertilization. In: Food chemistry, 159, 374 – 380.

3. Chen K.H., Huber J.T., Simas J., Theurer C.B., Chan P.Yu, S.C., 1995. Effect of enzyme treatment or steam flaking of sorghum grain on lactation and digestion in dairy cows, Journal of Dairy Science, 78, 1721 – 1727.

4. Duncan R.R.1996 Breeding and Improvement of Forage Sorghums for the Tropics. In: Advances in Agronomy, 57. 161 – 185.

5. Edwards C.A., Arancon N.Q., Sherman R.L. 2011. Vermiculture technology: earthworms, organic wastes, and environmental management. Ed: Clive A. Edvards et al.CRS Press Taylor and Francis Group Boca Raton London New York, Pages 1 – 5.

6. Elbashir H.Z., Mustafa A.I., El Tinay A.H., Babiker E.E., 2008. Biochemical characteristics of sorghum (Sorghum bicolor L. Moench) flour supplemented with cluster bean (Cyamopsis tetragonolaba L.): Influence of fermentation and/or cooking Journal of Biological Sciences, 8, 722– 729.

7. Fazylov S.D., Abdykalykov M.A., Yushchenko N., Iskakov A.R. 2014.Influence of composite organomineral fertilizer on yield of potato and spring wheat” News of the National academy of sciences of the Republic of Kazakhstan, series of agricultural sciences, 5 (23), 68–73.

8. Poloskin R.B., Gladkov O.A.,Osipova O.A., Yakimenko O.S., 2013. Comparable evaluation of biological activity of new liguid and dry modifications of the humic product Lignohumate. In Functions of natural organic matter in changing environment, ed. J. Xu et al. vol 2, 1095–1099, Zhejiang University Press and Springer Science+Business Media Dordrecht.

9. Yakimenko O, Gladkov O., Poloskin R., 2008. Chemical and plant growth stimulatory properties of Lignohumate. In From molecular understanding to innovative applications of humic substances, eds, Perminova I.V., Kulikova N.A., vol 2, 725–727. Moscow–St Petersburg, Russia.

10. Минжасов К.И., Мешетич В.Н., Ракицкий И.А. и др. Рекомендации по ведению кормопроизводства на Севере Казахстана // ТОО «Северо–Казахстанский НИИ животноводства и растениеводства». – а. Бесколь, 2011. – С. 59–63.

11. Доспехов Б.А. Методика полевого опыта. – М.: ВНИИК, 1985. – 175 с.

12. Новоселов Ю.К. и др. Методические указания по проведению полевых опытов с кормовыми культурами / Всесоюз. НИИ кормов им. В.Р. Вильямса. – М., 1983. – 198 с.