БУДАРИН ҚОРЫҚШАСЫНДАҒЫ АҚ ТЕРЕКТІ ҚАУЫМДАСТЫҚТАҒЫ ТАБИҒИ ЖӘНЕ АНТРОПОГЕНДІ ФАКТОРЛАРДЫҢ ОРМАН ЭКОЖҮЙЕСІНЕ ӘСЕРІ

Қазіргі таңда ормандардың ауданы күрт төмендеуде. Ғаламда бір минут сайын 26 гектар мөлшерде ағаш кесілсе, әр жыл сайын орман аумағының 0,8%-ы жоғалуда. Бұған Бударин қорықшасы орманның жағдайы да мысал бола алады. Қазақстан Республикасының жолақ ақ теректі орман кешеніне, сондай-ақ жиі қайталанып отыратын орман өрттері табиғатқа үлкен зиянын тигізуде. Қазақстан Республикасының 1994 жылы бекіткен биоалуантүрлілікті сақтау аясында Биоалуантүрлілік жөніндегі конвенциясы бойынша Жайық өзені шегіндегі алқапты орманды қорғау бүгінде өзекті шара болып отыр. Қазақстан территориясында орман алқабының алып жатқан көлемі 4%-ды құраса, Батыс Қазақстан облысында бұл алқап 0,4%-ын ғана алып жатыр. Осы өлкедегі орман өсімдіктерінің экологиялық жағдайына және олардың алуантүрлілігінің өзгеруіне талдау жасау, әрі сирек кездесетін түрлерді қалпына келтіру арқылы табиғи популяцияларды сақтау бағытындағы шараларды жүргізу кезек күттірмейтін өзекті мәселелердің бірі.

1. Сдыков М.Н., Джубанов А.А., Рамазанов С.К. Батыс Қазақстан облысының тарихи-мәдени және табиғат мұралары ескерткіштері. Орал, 2008.-55 б. Т.7: Ақжайық ауданы. – 324 б.

2. Петренко А.З., Джубанов А.А., Фартушина М.М., Иркалиева Р.М., Рамазанов С.К., Сдыков М.Н., Дарбаева Т.Е., Кольченко О.Т., Чернышев Д.М., Природно-ресурсный потенциал и проектируемые объекты заповедного фонда Западно-Казахстанской области. Уральск. Изд-во Западно-Казахстанский гуманитарный университет им. А.С. Пушкина, 1998 г.-176 с.

3. Фуряев В.В. Роль пожаров в процессе лесообразования. - Новосибирск, 1996- С. 25.

4. Шенников А.Н. Введение в геоботанику. Л., 1964. 447 с.

5. Дарбаева Т.Е. Флора меловых возвышенностей Северо-Западного Казахстана. Автореферат на соискание ученой степени д. б. н. - СанктПетербург, 2003. - 51 с.

6. Данченко А.М. Эколого-биологические термины в лесном хозяйстве. - Томск: ТГУ, 2001. – С. 284.

7. Абаева К.Т., Устемиров К.Ж., Хамитова Д.М. Влияние микроклиматических факторов на динамику возобновления сосны обыкновенной в ленточных борах Прииртышья // Исследования, результаты. - Алматы, 2005. - №1. – С.43-47.

8. Санников С.Н., Санникова Н.С. Экология естественного возобновления сосны под пологом леса. - М.: Наука, 1985. – С. 147.

9. Веретенников А.В., Леина Г.Д. Физиологические основы выживаемости на концентрированных вырубках // Вопросы таежного лесоводства на Европейском Севере. – М., 1980. - С. 131.

10. Қазақстан Республикасының Орман кодексіне (2003 ж.) және «Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы» ҚР Заңы (1997 ж.).