ПЕТРОПАВЛ ҚАЛАСЫ ТҰРҒЫНДАРЫНЫҢ ҮЙ ЖАҒДАЙЫНДА ҰСТАЛАТЫН ИТТЕРДІҢ АУРУЛАРЫ

Иттер, басқа үй жануарларының арасында, кеңінен танымал. Қазіргі уақытта иттер адам қызметінің барлық түрлеріне қатысады: қорғау, аң аулау, әртүрлі іздестіру шаралары, жетек-иттер, серіктес-иттер. Алайда иттер жұқпалы аурулармен жиі зақымданады, бұл ретте көптеген аурулар адамның өзіне де қауіп төндіреді (антропозооноздар). Иттердің ауру топтарының анықталған тізіміне қатысты сырқаттанушылығына талдау жүргізілді: инфекциялық (әр түрлі этиологиялар), инвазиялық (әр түрлі этиологиялар), ішкі жұқпалы емес, хирургиялық, гинекология және акушерлік. Иттердің жұқпалы емес ауруларының үлесіне шамамен 90% келеді; иттердің жұқпалы және паразиттік (инвазиялық) аурулары 10% құрайды. Инфекцияның негізгі берілу жолдары белгілі бір эпизоотия қоздырғышын тасымалдаушы болып табылатын ауру жануарлармен аэрогенді және тікелей байланыс болып табылады. Ішкі жұқпалы емес аурулардың арасында кездесу жиілігі келесі көрсеткіштермен сипатталады: жүрекқантамыр жүйесінің аурулары – 19%, тыныс алу жүйесінің аурулары – 37%, иттердің ас қорыту жүйесінің аурулары – 44%. Аурудың кейбір топтары үшін иттердің жасы, тұқымдары «осал жері» болып табылады, аурудың ауырлығын жиі анықтайды, бұл ағзаның физиологиялық, генетикалық ерекшеліктеріне байланысты. Иттер ауруларының алдын алу шараларын сақтаудың маңыздылығы (вакцинация, мерзімді дәрігерлік тексеру), тәлімбақтың салауатты өмір салты, дұрыс тамақтану - иттердің иелеріне арналған негізгі ұсыныстар.

1. Konopel P.Ya. Osnovy veterinarii. - M.: Kolos, 1979. - P. 328-330.

2. Veterinarniy spravochnik dlya vladel'tsev sobak. - M.: Akvarium-Print, 2007. - 33 p.

3. Kuznetsov G.S., Protasov А.I. Spravochnik po veterinarii. - M.: Kolos, 1999. - 21 p.