ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ЕСЕПТІЛІК: ҚАРЖЫЛЫҚ ЕСЕПТІЛІКТЕГІ МАҢЫЗЫ МЕН ӘДІСТЕМЕСІ

Экономика мен қоғамның қазіргі замандағы даму сатысында ең аз зиянды әсерлердің аз болуын ескеретін немесе табиғи потенциалды жақсартуға апаратын шаруашылықты жүргізу әдістерін әзірлеу, оны қолдану шаруашылық етуші субъектілерден қоршаған ортаға әсерін бағалауды және табиғатты қорғау шараларын жүргізуді талап етеді. Қазіргі уақытта бухгалтерлік есеп пен бухгалтерлік (қаржылық) есептілікті реттеу кезінде, есептік терминология, есепті экологияландыру кешендік әдістемесі, бухгалтерлік (қаржылық) есептілікте экологиялық ақпаратты ашу талаптары түсініктемесінің бар болуымен қатар экологиялық аспектілер айтарлықтай жүйесіз айқындалады. Осыдан шаруашылық субъектілердің есептік процестерінің құрамдас бөлігі ретіндегі қаржылық-бухгалтерлік жүйенің экологиялық сұрақтарын қарастыру қажеттілігі пайда болады. Мақалада экологиялық қаржылық есептілікке түсінік берілген, экологиялық есептің негізгі аспектілері қарастырылған, экологиялық есепке анықтама берілген, экологиялық есептің құрамдас бөліктері анықталған, ISO 14001-ге жүгіне отырып экологиялық саясатты мазмұны зерттелген, қаржылық есептілік әлеуметтік факторларды ашудағы ролі зерделенген. Сонымен бірге GRI принципіне негізделген корпоративтік есептілік жүйесі қарастырылған.

1. МСФО (IAS) 1 «Представление финансовой отчетности»: https://pro1c.kz/articles/mezhdunarodnye-standarty-finansovoy-otchetnosti/msfo-ias-1-predstavlenie-finansovoy-otchetnosti/©pro1c.kz.

2. Е.Н. Мекебай. Қазақстан Республикасында экономикалық есеп пен есептілікті дамыту мәселелері // Халықаралық студенттік ғылыми хабаршы. – 2015. – № 5. – С.5.

3. ҚР Қаржы министрлігінің 2007 жылғы 28 ақпандағы №234-ІІІ «Бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы» хаттарында («Казахстанская правда», 29.12.2014ж.).

4. Е.В. Ильичева. Экологиялық есеп пен есептіліктің қазіргі заманғы мәселелері және оның қалыптасу перспективалары (мақала) // 8 Халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция еңбектері «РФ қаржылық мәселелері және оны шешу жолдары: теория және тәжірибе» - 1 бөлім, СПб.: Политех.ун-т баспасы. - 2007. – С.75.

5. СТ РК ИСО 14050-2010 «Экологический менеджмент. Словарь» 15.10.2010 № 461 бұйрықпен енгізілген.

6. А.С. Тажибаева. Өнеркәсіптік кәсіпорындардың ластауынан табиғатты қорғау қызметінің аймақтық экономикалық механизмі // Ұлттың ғылыми-ағартушылық әлеуеті және елдің бәсекеге қабілеттілігі» халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары, М.Х. Дулати атындағы ТарГУ,-Тараз, 2008. – Б. 244-247.