ТРОПОСФЕРАЛЫҚ ПРОЦЕСТЕРДІҢ ДАМУЫ АЯСЫНДАҒЫ КҮМІС БҰЛТТАР ӨРІСТЕРІНІҢ ТАРАЛУ КАРТОГРАФИЯСЫ

Жердің солтүстік жарты шарының орташа ендік аумағында күміс мезосфералық бұлттар өрістерінің қалыптасуы мен эволюциясына тропосфералық процестердің әсерін зерттеу әдісін одан әрі жетілдіру ұсынылады. Мезосфералық күміс бұлттар өрістерінің жаһандық таралуының тәуліктік жерсеріктік шолуының нәтижелері, сондай-ақ тропосфера деңгейінде типтік процестер мен құбылыстардың таралуы мен дамуы бар синтетикалық карталарды құру және оны әрі қарай зерттеудің негізі болып табылады.
Ақпарат алуды арттыруға бағытталған бейнелерді өңдеу мен синтетикалық карталарды құрудың жаңа алгоритмі толық көрсетілген. 2016 және 2019 жылдардың маусымдарындағы күміс бұлттардың жаһандық алқаптары мен метеокарталар туралы серіктік деректерді жалпы талдау негізінде жаңа тәсілдің артықшылықтары қарастырылды. Жаңа типтегі синтетикалық карталардың мысалдары келтірілген. Болашақта әдісті қолдану тропосферада генерацияланатын ішкі гравитациялық толқындардың мезопаузаның оғары нүктесіндегі бұлттардық қалыптасуына әсер ету сипатын нақтылауға мүмкіндік беруі тиіс.

1. Солодовник А.А. Журавлёв П. Л / Методика и первые результаты картографического анализа связи генезиса серебристых облаков с метеорологией тропосферы/ Сборник материалов ХII Международной научно–практической конференции «Новое слово в науке и практике: гипотезы и апробация результатов исследований», Новосибирск, 2014, – С. 17-22

2. Солодовник А.А., Шакимова Г.Б. / Генезис серебристых облаков как маркер тропосферномезосферных связей/ Материалы международной научно-практической конференции «Козыбаевские чтения – 2017 Казахстан и современные вызовы времени» Петропавловск, 2017, Т.2, с. 166-170.

3. Solodovnik A. A., Leontyev P. I. and Dalin P. Studies of the influence of tropospheric factors on the formation of noctilucent clouds by a cartographic method. - Journal of Atmospheric and SolarTerrestrial Physics, V. 200 (2020), 105224.