Қуықасты без қатерлі ісігін ерте диагностикалаудағы ПСА маркерінің рөлі: СҚО №1 қалалық емханасы онкологиялық кабинеті мәліметтерінің ретроспективті талдауы

Бұл зерттеу бағалау сипатында жүргізіліп, Солтүстік Қазақстан облыстық №1 қалалық емханасының онкологиялық кабинетінде бақылауда болған 18 науқастың деректеріне ретроспективті талдау жасауға негізделді. Аденокарцинома, микрокарцинома, қатерсіз гиперплазия және қабыну процестері сияқты түрлі гистологиялық диагноздары бар науқастардың ПСА деңгейлері салыстырылды.

ПСА-ның жоғары деңгейі (>25 нг/мл) қатерлі процестің сенімді көрсеткіші болады деп болжанды, бұл қуықасты безі қатерлі ісігі (ҚБҚІ) бар және қатерсіз өзгерістері бар науқастар арасындағы айтарлықтай айырмашылықты көрсетуі тиіс еді.

Орташа ПСА мәндері (4–10 нг/мл) қатерсіз процестері бар, сондай-ақ обыр алды жағдайлары бар науқастарда байқалады деп күтілді. Төмен ПСА деңгейлері (<4 нг/мл) қатерлі процестің белгілері жоқ науқастарда болуы мүмкін деп болжанды, бұл онкологиялық патологияны жоққа шығару үшін қосымша критерий ретінде қолданылуы мүмкін.

Алынған нәтижелер ПСА маркерінің ҚБҚІ диагностикасындағы маңыздылығын растады, бірақ оның шектеулі спецификалық екенін де көрсетті. Диагностикалық дәлдікті арттыру үшін қосымша параметрлерді (еркін және байланысқан ПСА қатынасы, ПСА тығыздығы, ПСА өзгеру жылдамдығы) қолдану, сондай-ақ заманауи визуализация және молекулалық диагностика әдістерін пайдалану ұсынылады.

1. Клиническая значимость ПСА-ассоциированных тестов в диагностике и мониторинге рака предстательной железы // Онкология. Журнал им. П.А. Герцена. - 2018. - №1. - С. 55-62.

2. Простат-специфический антиген как маркер заболеваний предстательной железы и мишень для лекарственных препаратов: обзор литературы // Клиническая онкология. - 2019. -Т. 25, №3. - С. 460¬ 464.

3. Yin L., Hu Q., Hartman M., Xu L., Jin Y., Li Y., et al. Prostate Cancer Incidence and Mortality: Global Status and Temporal Trends in 89 Countries From 2000 to 2019. Front Public Health. 2022 Mar 3;10: 811044. doi: 10.3389/fpubh.2022.811044. PMID: 35252092; PMCID: PMC8888523.

4. Курзанов А.Н., Стрыгина Е.А., Медведев В.Л. Диагностические и прогностические маркеры рака предстательной железы // Современные проблемы науки и образования. - 2016. - №2.

5. Косарев Е.И., Нестеров С.Н., Ханалиев Б.В. Использование онкомаркеров в урологической практике: ПСА как наиболее часто используемый маркер в дифференциальной диагностике у онкоурологов // Вестник Национального медико-хирургического Центра им. Н.И. Пирогова. - 2018, т. 13, №4.

6. Д.Ю. Пушкарь, А.В. Говоров, А.В. Сидоренков, А.О. Васильев Специфический антиген рака предстательной железы 3 (рса3) - методические рекомендации № 66 © Коллектив авторов, © ИД «АБВ-пресс». - Москва, 2018.

7. Булычкин П.В., Ткачев С.И., Матвеев В.Б., Назаренко А.В. Простатический специфический антиген - предиктор эффективности спасительной лучевой терапии больных с рецидивами рака предстательной железы после радикальной простатэктомии. Онкоурология 2019;15(2):66-72

8. Черкасова Ж.Р., Цуркан С.А., Простякова А.И., Борода А.М., Рожков А.А., Пирогова Ю.Н., Никитина Н.М., Секачева М.И. Возможность клинического применения ракового антигена СА-62 при повышенном уровне простат- специфического антигена для дифференциальной диагностики рака предстательной железы и доброкачественной гиперплазии предстательной железы. Исследования и практика в медицине. 2023; 10(1):10-26. https://doi.org/10.17709/2410-1893-2023-10-1-1, EDN: JVPCQC

9. Сидоренков А.В., Говоров А.В., Садченко А.В., Пушкарь Д.Ю. Диагностическая значимость [-2] proPSA и PHI (обзор литературы). Онкоурология. 2014;10(4):87-95. https://doi.org/10.17650/1726-9776-2014-10-4-87-95

10. Рак предстательной железы: пособие для пациентов / А.В. Говоров, А.О. Васильев, Д.Ю. Пушкарь. - М.: ГБУ «НИИОЗММ ДЗМ», 2023. - 16 с.: ил.

11. Носов Д.А., Волкова М.И., Гладков О.А., Карабина Е.В., Крылов В.В., Матвеев В.Б. и соавт. Практические рекомендации по лекарственному лечению рака предстательной железы. Практические рекомендации RUSSCO, часть 1. Злокачественные опухоли, 2023 (том 13), #3s2, стр. 640-660.