ПАТОЛОГИЯЛЫҚ МАТЕРИАЛДАРДАН ТУБЕРКУЛЕЗ АНТИГЕНДЕРІН АНЫҚТАУ

Жұмысымыздың басты мақсаты – зертхана жағдайында атиптік микобактериялармен сенсибилезденген және вирулентті штамдарымен жұқтырылған теңіз шошқаларының патологиялық материалдарынан туберкулез антигендерін нүктелі иммунды ферменттік талдаудың тікелей қойылыммен анықтау.
Жұмыс барысында атиптік және вирулетті микобактериялармен жұқтырылған теңіз шошқаларының патологиялық материалдары қолданылады. Барлық теңіз шошқаларын жұқтырғаннан кейін, 3 айдан соң жарып – сойып, патморфологиялық өзгерістерін зерттеп, талдау жасадық. Теңіз шошқаларының патологиялық материалдарынан (бауыр, өкпе кесінділері, лимфа бездері, зәр) туберкулез антигендерін анықтау үшін нүктелі ИФТ – дың нәтижелерін патморфологиялық өзгерістердің көріністермен салыстыра отыра бағаладық.
Нәтижесінде М. Bovis 8 штамымен жұқтырылған теңіз шошқаларының алынған патологиялық материалдардың барлықтарынан қоздырғыш антигендері нүктелі иммунды ферменттік талдауда айқындалса, ал олардың зәрін тексеру барысында тек 1 – і ғана оң нәтиже көрсетті. Атипті микобактериялар мен М. Tuberculosis жұқтырылған зертханалық жануарлардан алынған үлгілерінің барлықтары теріс нәтиже берді. Патологоанатомиялық өзгерістерге көңіл аудару барысында микобактериялармен жұқтырылған барлық теңіз шошқаларының ағзаларынан өзгерістер байқалды. Ал патологоанатомиялық зерттеу нәтижелері нүктелі ИФТ – дың тек Мycobacterium bowis түрін анықтау нәтижелерімен сәйкестеніп, нүктелі ИФТ – дың телімділігін дәлелдей түсті. Үлгілердегі туберкулез антигендерінің телімді конъюгатпен әрекеттесу сезімталдылығы лимфа бездерінде 1:8 – 1:16, өкпеде 1:64 – 1:128, бауырда 1:32 – 1,64 титр аралығында болса, ал зәрде бұл көрсеткіш 1:16 титрді құрап отыр.
Демек, өкпе мен бауырда туберкулез антигендерінің телімді коньюгатпен әрекеттесу барысында жоғары сезімталдық көрсетті. Телімді пероксидазамен таңбаланған моноклоналды антиденелер негізінде әзірленген нүктелі иммунды ферменттік талдаудың тікелей қойылымымен патологиялық материалдардың туберкулез антигендерін анықтауға болатындығы айқындалды.

1. А.И. Игисенова. Өкпенің төменгі бөлігінде орналасқан туберкулез ауруын анықтау. Қазх ҰМУ хабаршысы. Ғылыми практикалық журнал 2018 ж. № 2.

2. А.Қ. Бұлашев. Ветеринария негіздері Оқулық – Астана: 2014 ж.

3. Беркінбай О., Ахметсадықов Н.Н., Байтұрсынов Қ.Қ. және басқалары. Практикум: ветеринария негіздері / Оқу құралы. – Түркістан, 2012 ж.

4. Беркинбай О., Хусаинов Д.М. Практикум: основы ветернарии /Учебное пособие. Алматы: Нур – Принт, 2014.

5. Ыбраев Б. Етқоректілердің инвазиялық аурулары. – Астана, 2008 ж.

6. Қасымов Е.И. Індеттану және инфекциялық аурулар ветеринариялық – санитария негіздерімен. Оқу құралы. – Алматы, 2006 ж.

7. Сайдуллин Т. Электронный научный журнал РННЦ. Індеттану және жануарлардың жұқпалы аурулары. Оқулық. – Алматы, 2009 ж.

8. Саттаров С.Ф. Диссертация.Особенности диагностики туберкулеза К.Р.С. в общественном и частном секторе. Душанбе – 2012 ж.

9. Игликова Г.А. Ақтөбе қаласы бойынша туберкулез ауруының эпидемиологиялық жағдайы Батыс Қазақстан медицина журналы № 4. 2014 ж.