Preview

М. Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан Университетінің Хабаршысы

Кеңейтілген іздеу

ЕРТІС ӨЗЕНІНІҢ ЖАЙЫЛМА БИОТОПТАРЫНДАҒЫ ӨТКІР ЖҮЗДІ БАҚАДАҒЫ ОSWALDOCRUZIA FILIFORMIS НЕМАТОДЫНЫҢ ІШКІ ТҮРЛІК ӨЗАРА ӘРЕКЕТТЕСУІ

Толық мәтін:

Аннотация

16-2018 жж.қарсыз кезеңде Усолка өзенінің жайылмасында (Павлодар қ. маңындағы Ертіс өзенінің шағын оң жағалау тармағы) 447 дана сүйіртұмсық бақа ауланған, оның ішінде 2016 ж. 154, 2017 ж. – 224, 2018 ж. 69 дана Железинка кенті маңындағы Ертіс өзенінің жайылмасында 2018 ж. маусымда 19 дана сүйіртұмсық бақ ауланған. Нематодтардың ішілік өзара әрекеттесуін бағалау үшін олардың гемипопуляциясы бір иедегі паразиттер санына байланысты топтастырылды.
20 дана құрттар-бұл ішкі емес бәсекелестік басталатын шек, дегенмен кейбір кезеңдерде қысым гельминттердің аз санымен жүреді (10 немесе 15 данадан жоғары). Бір нематодтар әдетте кішкентай болады-мүмкін олардың қабылдаушы ағзаның қысымына байланысты, ал 5-10 дана гельминттер иесінің физиологиялық реакцияларының таралуына әкеледі. Өңештің ұзындығы көбінесе сызықтық өлшемдердің жалпы төмендеуімен айтарлықтай төмендеді, бұл құрттардың личинкалар сатысынан өсуінің тежелуін көрсете алады. 2016 жылы O.filiformis ерлерінің де, аналықтарының да мөлшері иелерінің инфекциясының әртүрлі деңгейлерінде айтарлықтай ауытқуларға ұшыраған жоқ. Құрттар санының әр түрлі шекті деңгейі, содан кейін олардың өсуінің тежелуі басталады, әр жылдары иелердің күйіне, олардың мөлшері мен тамақтану сипатына байланысты болуы мүмкін.

Авторлар туралы

Н. Е. Тарасовская
Павлодар педагогикалық университеті
Қазақстан


Б. З. Жұмаділов
Павлодар педагогикалық университеті
Қазақстан


Әдебиет тізімі

1. Рыжиков К.М., Шарпило В.П., Шевченко Н.Н. Гельминты амфибий фауны СССР. – М.: Наука, 1980. – 279 с.

2. Шарпило В.П. Паразитические черви пресмыкающихся фауны СССР: систематика, хронология, биология. – Киев: Наукова думка, 1976. – 287 с.: ил.

3. Prokopič J., Křivanec K. Helminths of amphibians, their interaction and hostparasite relationship //Prirodovėd. pr. Ustavu CSAV Brne'. – 1975 – 9, № 3. – Р.48. (In English)

4. Moraveč F., Vojtkova L. Variabilität von zwei Nematodenarten: Oswaldocruzia filiformis (Goeze, 1782) und Oxysomatium brevicaudatum (Zeder, 1800) gemeinsamen Parasiten der Europäischen Amphibien und Reptilien. – Scripta fac. Nat. Sci. UJEP, Brun., Biologia, 1975, № 5. – S.61-76. (In German)

5. Куранова В.Н. Гельминтофауна бесхвостых амфибий поймы Средней Оби, ее половозрастная и сезонная динамика //В сб.: Вопросы экологии беспозвоночных, – Томск, 1988. – С. 134-154.

6. Однокурцев В.А., Седалищев В.Т. К гельминтофауне бурых лягушек Якутии (предварительное сообщение) //Паразитологические исследования в Сибири и на Дальнем Востоке. Материалы II межрегиональной научной конференции, Новосибирск, 15-20 сентября 2005 г. – Новосибирск, 2005. – С. 151-152.

7. Борисова В.И. Исследование географического распределения гельминтов у амфибий //Паразитология. – 1988. – 22, № 6. – С. 471-475.

8. Кудинова М.А., Жерихова Г.В., Петрова О.Е. Гельминтофауна лягушки травяной Южной Карелии. – В сб.: Гельминты и их промежуточные хозяева, Петрозаводск, 1985. – С. 24-27.

9. Носова К.Ф. Изучение влияния происхождения озер и зональности на гельминтофауну прудовой лягушки. – В сб.: Гельминты и их промежуточные хозяева, Петрозаводск, 1985. – С. 42-45.

10. Будалова Т.М., Радченко Н.М., Марков Г.С. Влияние антропогенных факторов на состав гельминтоценоза и зараженность озерной и прудовой лягушек гельминтами. – Фауна и экология амфибий и рептилий. Межвузовский сборник научных трудов. – Горький, 1984. – С. 74-84.

11. Резванцева М.В. Материалы по гельминтофауне озерной лягушки (Rana ridibunda) в окрестностях Тамбова //Вестник ТГУ, 2008, т. 13, вып. 28. – С. 330-332.

12. Резванцева М.В. Сезонная и многолетняя динамика численности гельминтов озерной лягушки (Rana ridibunda) в окрестностях Тамбова //Вестник ТГУ, 2008, т. 14, вып. 2. – С. 389-393.

13. Rezvantseva М.V., Chikhlyaev I.V. On Helminthes of Green Frogs in Tambov Region // Urgent Problems of Herpetology and Toxinology: Coll. of Scient. Works. Tolyatti, 2005. Iss. 8. P. 164–168. (In English)

14. Hendrix W.M.L. Epidemiological Aspects the Infection with Oswaldocruzia filiformis (Goeze, 1782) Travassos, 1917 (Nematoda: Trichostrongylidae) in the Common Toad (Bufo bufo L., 1785) in the Netherlands. – Netherlands Journal of Zoology, 1983, 33 (2). – 99-124. (In English)

15. Griffin C. Oswaldocruzia filiformis (Nematoda: Trichostrongylidae) in frogs (Rana temporaria) from three locations in Ireland //J.Helminthol. – 1989 – 63, № 1. – Р.53- 62. (In English).

16. Orkun Yakar, Seda Demir, Hikmet Sami Y ld r mhan, Se en Birlik. Gastrointestinal Helminths of the Oriental Tree Frog Hyla orientalis Bedriaga, 1890 (Amphibia: Hylidae) from İ mir Province, Western Turkey // Acta ool. bulg., 68 (1), 2016: 111-115.

17. Suhad Y. Jasim. Some nematode parasites of the green toad Bufo viridis Laurenti, 1768 in Baghdad area, central Iraq // Bull. Iraq nat. Hist. Mus. (2008)10 (3): 37- 43.

18. Соболева Т.Н. К гельминтофауне водных амфибий и рептилий Казахстана. – В сб.: Экология паразитов водных животных. – Алма-Ата, 1975. – С. 186-192.

19. Ваккер В.Г. Популяционные особенности гельминтов прыткой ящерицы в Среднем Прииртышье. – Тез. докл. 8 Всесоюз. сов. зоологов пединститутов, Витебск, 1984. – С. 56-58.

20. Ваккер В.Г., Тарасовская Н.Е. 1993 а. Зараженность гельминтами остромордой лягушки Rana arvalis в Казахском Мелкосопочнике. – Деп. в КазгосИНТИ 12.08.93 a, № 3971-Ка93.

21. Ваккер В.Г., Тарасовская Н.Е. 1993. Гельминты амфибий в степной и лесостепной зонах Казахстана. – Деп. в КазгосИНТИ 12.08.93, № 3969-Ка93.

22. Ваккер В.Г., Тарасовская Н.Е. Биология Oswaldocruzia filiformis в Среднем Прииртышье. - Деп. в ВИНИТИ, 1988, № 4147-В88. - 27 с.

23. Кривопалов А.В., Гуляев В.Д. Индивидуальная внутри- и межвидовая конкуренция в сообществе цестод грызунов. – Паразитологические исследования в Сибири и на Дальнем Востоке. Материалы II межрегиональной научной конференции паразитологов Сибири и Дальнего Востока. – Новосибирск, 2005. – С. 102-103.

24. Пономарев Н.М., Пономарев А.Н. Особенности морфологии межвидовых отношений нематод кишечника свиней Алтая. – Паразитологические исследования в Сибири и на Дальнем Востоке. Материалы II межрегиональной научной конференции паразитологов Сибири и Дальнего Востока. – Новосибирск, 2005. – С. 153-154.

25. Тарасовская Н.Е. Изучение внутривидовых отношений нематоды Ascaridia galli от домашних кур путем морфометрического анализа //Материалы Международной заочной научно-практической конференции «Актуальные проблемы естественных и математических наук», Новосибирск, 4 марта 2013 г. – Новосибирск: изд-во СибАК», 2013. – С. 78-93.

26. Тарасовская Н.Е., Шарипова З.М. Морфометрический анализ Ascaridia galli и Heterakis gallinarum от домашних кур в сельских населенных пунктах //Материалы Международной научно-практической конференции «Современные проблемы борьбы с особо опасными, экзотическими и зооантропонозными болезнями животных», посвященной 70-летию профессора Н.Г.Асанова. – Алматы: Казахский национальный аграрный университет, 2012. – С. 50-57.

27. Тарасовская Н.Е. Межвидовые отношения гельминтов остромордой лягушки в Павлодарской области по данным морфометрического анализа //Материалы Международной научно-практической конференции «Роль ветеринарной науки и практики в эффективном развитии животноводства». – Алматы: ТОО «КазНИВИ», 2012. – С. 521-527.

28. Тарасовская Н.Е. К изучению межвидовых отношений легочной нематоды Rhabdias bufonis от остромордой лягушки //Вестник КазНУ. Серия биологическая. – Алматы, 2012. - № 3 (55). – С. 90-98.

29. Котельников Г.А. Гельминтологические исследования животных и окружающей среды. – М.: Колос, 1983. – 208 с.

30. Лакин Г.Ф. Биометрия [Учеб. пособие для биол. спец. вузов]. - М.: Высшая школа, 1980. – 293 с.

31. Tarassovskaya N.E., Zhumabekova B.K., Syzdykova G.K. Stages of interspecific and interspecific interactions between helminthes //Materials of XI European Multicolloquium of Parasitology. - Cluj-Napoca, Romania, 2012. – P. 464-465. (In English)

32. Ромашова Н.Б., Васильева А.В., Харитонова С.Б. Взаимоотношения в двухвидовом кишечном сообществе гельминтов рыжей полевки. – Основные достижения и перспективы развития паразитологии. Материалы международной конференции, посвященной 125-летию К.И.Скрябина и 60-летию основания Лаборатории гельминтологии АН СССР – Института паразитологии РАН (14-16 апреля 2004 г., Москва). – М., 2004. – С.267-269.


Рецензия

Дәйектеу үшін:


Тарасовская Н.Е., Жұмаділов Б.З. ЕРТІС ӨЗЕНІНІҢ ЖАЙЫЛМА БИОТОПТАРЫНДАҒЫ ӨТКІР ЖҮЗДІ БАҚАДАҒЫ ОSWALDOCRUZIA FILIFORMIS НЕМАТОДЫНЫҢ ІШКІ ТҮРЛІК ӨЗАРА ӘРЕКЕТТЕСУІ. М. Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан Университетінің Хабаршысы. 2020;(3 (48)):122-138.

For citation:


Tarasovskaya N.E., Zhumadilov B.Z. INTRASPECIFIC INTERACTION OF NEMATODES OSWALDOCRUZIA FILIFORMIS IN MOOR FROG FROM THE FLOOD-PLAIN OF IRTYSH RIVER. Vestnik of M. Kozybayev North Kazakhstan University. 2020;(3 (48)):122-138. (In Russ.)

Қараулар: 231


ISSN 2958-003X (Print)
ISSN 2958-0048 (Online)