МҰРАЖАЙЛАР ҚЫЗМЕТІНДЕ AR ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫН ІСКЕ АСЫРУ

Толықтырылған (AR-технологиялар) және Виртуалды шындық (VR-технологиялар) технологиялары қазіргі өмірде - білім беру мен ойын-сауық саласынан бастап мұражайлардың қызметіне дейін белсенді қолдануды тапты. Бұл мақалада қазіргі қоғамда AR технологияларын, ең алдымен мұражайлардың қызметінде қолдану негізделген. Авторлар "AR-технологиялар", "VR-технологиялар" сияқты негізгі ұғымдардың мазмұнын және осы технологияларды мұражай қызметінде пайдаланудың артықшылықтарын ашты. Толықтырылған шындық технологияларын қолдану қазіргі заманғы мұражайлардың көптеген мәселелерін шешуге мүмкіндік береді: мұражай кеңістігін барынша оңтайландыру, қымбат экспонаттарға тасымалдау қажеттілігі мен шығындарды азайту, мұражай қызметкерлерінің жүктемесін азайту, әртүрлі мұражай үлгілері туралы анықтамалық ақпаратты ыңғайлы алу, белгілі бір тарихи құндылықтардағы адамдардың жиналуын азайту, жоғалған, бірақ цифрлық түрде қалған материалды көру мүмкіндігі және т.б. Жоғарыда айтылғандардың барлығы осы бағыттың өзектілігін және осы технологияларды мұражайлардың қызметіне енгізу қажеттілігін негіздейді. Нәтижесінде авторлар толықтырылған (AR-технология) және Виртуалды шындық (VR-технология) технологияларын енгізу тек интеграциялық сипатта болады және мұражайлардың заманауи қызметі үшін қолайлы жағдайлар жасайды деген қорытындыға келді.

1. Мизюков Г.С. Технология AR/VR, как новая ступень развития информационных технологий // Технологии разработки информационных систем: Материалы VIII Международной научнотехнической конференции, Геленджик, 03-09 сентября 2017 года. - Геленджик: Южный федеральный университет, 2017. - С. 109-112. EDN ZLGXEF.

2. Перфилова Е.Р., Багдасарян Р.Х. Информационные технологии в музее: внедрение VR, Ar и 3D технологий в современную музейную среду // Культура и время перемен. 2021. № 4(35). EDN UTVTRL.

3. Сафаралиев Б.С., Кольева Н.С., Панова М.В., Шемакин В.В. Теоретические аспекты внедрения и интеграции AR технологий в сферу музеев // Тенденции развития науки и образования. 2023. № 103 - 8. С. 219-222. https://doi.org/10.18411/trnio-11-2023-516. EDN OHIXTE.

4. Харисов М.М. Технологии VR и Ar: выбор более актуальной технологии в наше время // Научный Лидер. 2022. № 21(66). С. 40-45. EDN DSTXFP.

5. Пичкурова И.А. Новые цифровые технологии современного музейного мира // Вестник Кемеровского государственного университета культуры и искусств. 2022. № 58. С. 62-66.

6. Кольева Н.С., Даниелян А.С. Перспективы использование VR/AR технологий в металлургии // В сборнике: Цифровая трансформация общества и информационная безопасность. - Материалы II Всероссийской научно-практической конференции. Отв. за выпуск А.Ю. Коковихин, отв. редактор М.А. Панов. - Екатеринбург, 2023. - С. 84-88. EDN SXPYUW.

7. Абрамов О.Л., Быстров А.И., Кривов М.В. Интеграция компьютерной модели с VR/AR-технологией / О.Л. Абрамов // Современные технологии и научно-технический прогресс. 2022. № 9. С. 95-96. EDN KFQDLE.

8. Магомедова Ф.Г. Дополненная реальность (AR): перспективы и будущее технологии // Трибуна ученого. 2020. № 12. С. 276-279. EDN GXCZIO.

9. Денисова Т.С., Осипов А.А. Обзор VR/AR технологий и эффекты от их развития в РФ // Молодежная школа-семинар по проблемам управления в технических системах имени А.А. Вавилова. 2020. Т. 1. С. 8-11. EDN PVKOEC.

10. Kolyeva N.S., Panova M.V., Shemyakin V.V. Application of AR-technologies in architectural design // International journal of science: international scientific journal. - Nizhny Novgorod, Russia: Scientific public organization “Professional science”. №11 (2). 2023. S.6-12.

11. Kopnova O.L., Aitymova A.M., Abildinova G.M. System analytics of data redundancy of corporate information systems using the theory of symmetry // Цифровые модели и решения. 2023. Т. 2, № 3. С. 51-60. DOI: 10.29141/2949-477X-2023-2-3-4. EDN: DPVJWP.