ҚАЗАҚСТАН ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРЫНДАРЫНДАҒЫ ЕРЕКШЕ ОҚУ ҚАЖЕТТІЛІКТЕРІ БАР СТУДЕНТТЕРДІ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҚОЛДАУ ТУРАЛЫ МӘСЕЛЕГЕ ОРАЙ

Мақалада қазақстандық жоғары оқу орындарының білім беру процесінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар студенттерді педагогикалық қолдау тәжірибесі қарастырылған, осы бағыттағы көкейкесті мәселелер, «ерекше білім беру қажеттіліктері» және «ерекше білім беру қажеттіліктері бар студенттерді педагогикалық қолдау» ұғымдары ашылған. Қазақстанда арнайы білім беру қажеттіліктері бар студенттерге тиісті педагогикалық қолдауды жүзеге асырудағы бірқатар шешілмеген проблемалар мен кедергілер бар, мысалы, жоғары оқу орындарының материалдық-техникалық және әдістемелік жабдықталу деңгейінің төмендігі, мемлекеттік стандарттың қатаң талаптары және басқалар. Бірақ, ең алдымен, ол басқа студенттер мен оқытушылардың ерекше білім беру қажеттіліктері бар студенттерге дұрыс емес қатынасы және арнайы оқытылған оқытушылар құрамының болмауы. Дәл осы жерде ерекше білім беру қажеттіліктері бар адамдарға басқалармен тең қарым-қатынастан бастап, педагогикалық қауымдастыққа және тұтас қоғамға Қазақстанда қазіргі кезеңде жоғары оқу орындарының толыққанды білім беру жүйесін құру қажет.

1. Закон Республики Казахстан «О социальной и медико-педагогической коррекционной поддержке детей с ограниченными возможностями» от 11 июля 2002 года №343 (с изменениями и дополнениями по состоянию на 02.07.2018 г.). [Электронный ресурс] – URL: http://kodeksykz.com/ka/o_podderzhke_detej_s_ogranichennymi_vozmozhnostyami.htm/ (дата обращения 14.02.2020).

2. Конвенция ООН о правах инвалидов, принятая Генеральной Ассамблеей ООН 13 декабря 2006 года. [Электронный ресурс] – URL: http://online.zakon.kz/document/?doc_id=30366106#pos=10;-50/ (дата обращения 03.05.2020).

3. Новотворцева Н.В. Коррекционная педагогика и специальная психология: Словарь: Учебное пособие / Сост. Н.В. Новоторцева. - 4-е изд., перераб. и доп. - СПб.: КАРО, 2006. – 144 с.

4. Галагузова Ю.Н. Теория и практика профессиональной подготовки социальных педагогов: монография. М.: Высш. шк. 2001. С. 64.

5. Байтелова Ж. Почему инвалидам Казахстана недоступно высшее образование. [Электронный ресурс] - URL: http://forbes.kz//life/observation/pochemu_invalidam_kazahstana_nedostupno_vyisshee_obrazovanie/ (дата обращения: 02.03.2020).

6. Дзодзикова Л.А. Педагогическое сопровождение здоровьесбережения студентов: Автореф. дис. канд. пед. наук. – Владикавказ, 2008. – 23 с.

7. Конюхова Е.Ю. Создание специальных условий для получения высшего образования незрячими обучающимися / Е. Ю. Конюхова // Специальное образование. - 2018. - № 2 (50). – С. 32-39.

8. Батракова Н. Инклюзивное образование: как в Казахстане учат детей с особыми потребностями? [Электронный ресурс] - URL: http://informburo.kz/cards/inklyuzivnoe-obrazovanie-kak-v-kazahstane-uchatdetey-s-osobymi-obrazovatelnymi-potrebnostyami/ (дата обращения: 28.03.2020).

9. Инклюзивное образование: опыт высшей школы. [Электронный ресурс] - URL: http://kgu.kz/node/179/ (дата обращения: 25.04.2020).

10. Ледаков М.Е. Людям с ограниченными возможностями в Казахстане помогут получить высшее образование. [Электронный ресурс] - URL: https://sng.today/astana/10738-ljudjam-s-ogranichennymi-vozmozhnostjami-vkazahstane-pomogut-poluchit-vysshee-obrazovanie.html (дата обращения: 20.04.2020).

11. Гедграфова Л.М. Тьюторское сопровождение студентов ВУЗов: сравнительный анализ зарубежной и российской практики: Автореф. дис. канд. пед. наук. – Владикавказ, 2014. – 25 с.

12. Алехина С.В. Инклюзивное образование. Выпуск 1 / сост. С.В. Алехина, Н.Я. Семаго, А.К. Фадина. – М.: Центр «Школьная книга», 2010. – 272 с.

13. Морозкина Е.А. Психолого-педагогическое сопровождение профессионального самоопределения и трудоустройства студентов с ОВЗ: Автореф. маг. дис. – М., 2013. – 20 с.

14. Психолого-педагогическое сопровождение лиц с особыми образовательными потребностями: метод. рекомендации/ Елисеева И.Г., Ерсарина А.К. - Алматы: ННПЦ КП, 2019. – 118 с.

15. Аналитический отчет по реализации принципов Болонского процесса в Республике Казахстан, 2018 год. – Астана: Центр Болонского процесса и академической мобильности МОН РК, 2018. – 64 с.