СОЛТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ ХАЛҚЫНЫҢ ӨМІРДІ ҰЗАРТУЫНА ҚОРШАҒАН ОРТАНЫҢ ӘСЕРІ

Мақалада Солтүстік Қазақстан облысы аумағының ауа және су бассейндерінің сапасының қоршаған ортаға, халықтың денсаулығы мен өмір сүру ұзақтығына әсері туралы айтылады. Адамның өмір сүру сипаты мен жұмыс қабілеттілігін анықтайтын табиғи жүйелердің негізгі факторларының ластану деңгейінің динамикасы көрсетілген. 2014-2018 жылдарға арналған экологиялық мониторинг нәтижелерін қолдана отырып, атмосфералық ауаның және су ресурстарының ластану деңгейіне салыстырмалы талдау жасалды. Зерттелетін кезеңдегі осы көрсеткіштің аймақтағы оң динамикасын анықтайтын халықтың өмір сүру ұзақтығының дамуы туралы статистикалық мәліметтер келтірілген. Негізгі экологиялық факторлардың сапалық жағдайы және Солтүстік Қазақстан облысындағы демографиялық ахуал туралы экологиялық-статистикалық мәліметтерді талдау негізінде осы көрсеткіштер арасында зерттелген параметрлердің жақсаруын сипаттайтын нақты байланыс орнатылды. Математикалық статистика әдістерін қолдана отырып, орта мерзімді перспективада халықтың туылу кезіндегі өмір сүру ұзақтығының болжамдық есебі аймақ тұрғындарының өмір сүру сапасын жақсарту мен дамытудың оптимистік нұсқасын көрсетеді.

1. Охрана окружающей среды и устойчивое развитие Казахстана / Статистический сборник / на казахском и русском языках. Астана, 2018. – С. 9, 57, 94.

2. Информационный бюллетень о состоянии окружающей среды Республики Казахстан, 2018 год / Департамент экологического мониторинга. Астана, 2019. – С. 372.

3. Информационный бюллетень о состоянии окружающей среды Республики Казахстан, 2019 год / Департамент экологического мониторинга. Астана, 2020. – С. 326.

4. Ащепкова Л.Я., Кузмина А.Е., Мамонтова М.М. Прогнозирование экологических процессов // Приемы прогнозирования экологических систем. – Новосибирск: Наука, 1986. – С. 4-5.

5. Герцекович Д.А. Процедура синтеза полуэмпирических моделей по принципу внешнего дополнения – Иркутск: Изд. ЦНТИ, 1982. – 202 с.