Өсімдік тектес тағамдық қоспалардың қолданылуы және олардың маңызы

Бұл мақалада өсімдік тектес тағамдық қоспалардың жіктелуі мен олардың басқа шикізаттардан алынатын тағамдық қоспалармен салыстырулар келтірілген. Соңғы жылдары өсімдік негізіндегі диеталар өсімдік тектес тағамдардың кең ауқымын қосудан асып түсті және ет дәмі мен құрылымын имитациялау үшін арнайы жасалған балама өсімдік тектес ет өнімдерін өнеркәсіптік өндіру мен өңдеудің өрлеуі басталды. Қазіргі уақытта азық-түлік тек тамақтануға ғана емес, сонымен қатар созылмалы аурулардың алдын алуға, адамдардың жалпы әл-ауқатын жақсартуға арналған. Өсімдіктердің адам денсаулығына әкелер пайдасы мол. Ол адам денсаулығын жақсартатын биологиялық активті заттарға толы және экологиялық тұрғыда эффективті шикізат көзі болып табылады. Бұл денсаулыққа айтарлықтай пайдасы бар әртүрлі функционалды тағамдарды әзірлеу үшін функционалды пайдалы ингредиенттерді қамтамасыз етеді. Өсімдік негізіндегі диетаға көшу-адам климат үшін жасай алатын ең тиімді шаралардың бірі. Дегенмен олардың өзіндік кемшіліктері мен адам денсаулығына қауіп төндіруі мүмкін екенін ескерген жөн. Олар сақтау қабілетін, дәмін, сыртқы түрін және құрылымын жақсарту үшін қолданылады. Олардың кейбіреулері жоғары сезімталдық реакцияларын тудыруы мүмкін, олардың ең көп тарағаны анафилактикалық реакциялар, есекжем және астманың өршуі. Алайда мұндай реакциялар өте сирек кездеседі. Тағамдық қоспалар түрлері көп және жалпылама айту үшін өсімдік текті қоспалардың қауіпсіздігін басқа да шикізаттардан алынатын қоспалармен салыстыру үшін қосымша зерттеулер қажет. Бұл шолу консерванттар, хош иістендіргіштер, бояғыштар, текстуралық заттар, тағамдық қоспалар және басқа қоспаларды қоса алғанда, Азық-түлік және дәрі-дәрмектерді басқару саласына сәйкес тағамдық қоспаларды топтастыруға бағытталған.

1. Holst C. et al. (2022). DART mass spectrometry: a rapid tool for the identification of feed additives containing coccidiostats as active substances. Food Addit Contam Part A Chem Anal Control Expo Risk Assess, 39(3), 475-487. doi: 10.1080/19440049.2021.2012598.

2. Shahidi F. et al. (2010). Novel antioxidants in food quality preservation and health promotion. Eur.J.Lipid Sci.Technol, 112, 930–940.

3. Mortensen A. (2006). Carotenoids and other pigments as natural colorants. Pure and Applied Chemistry, 78(8), 1477-1491.

4. Abdulmumeen H. et al. (2012). Food: Its preservatives, additives and applications. International Journal of Chemical and Biochemical Sciences, 1, 36-47.

5. Yoshihara D. et al. (2010). Antioxidants: benefits and risks for long-term health. Maturitas, 67(2), 103-107.

6. Beya M. et al. (2021). Plant-Based Phenolic Molecules as Natural Preservatives in Comminuted Meats: A Review. Antioxidants (Basel), 10(2), 263.

7. Ačkar Đ. et al. (2015). Rheological properties of milk chocolates as influenced by milk powder type, emulsifier, and cocoa butter equivalent additions. International Journal of Food Properties, 18(7), 1568-1574.

8. Fiume M.Z. et al. (2003). Final report on the safety assessment of triacetin. International Journal of Toxicology, 22, 1-10.

9. Saraiva A. et al. (2020). Maltitol: Analytical determination methods, applications in the food industry, metabolism and health impacts. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(14), 5227.

10. Mudgil D. et al. (2014). Guar gum: processing, properties and food applications - a review. Journal of food science and technology, 51, 409-418.

11. He J. et al. (2010). Anthocyanins: natural colorants with health-promoting properties. Annu Rev Food Sci Technol, 1, 163-87.

12. Tubaro F. et al. (1998). Analysis of plasma antioxidant capacity by competition kinetics. Free Radic Biol Med, 24(7-8), 28-34.

13. Sass-Kiss A. et al. (2005).Differences in anthocyanin and carotenoid content of fruits and vegetables. Food Research International, 38(8–9), 1023-1029.

14. Kyriakopoulou K. et al. (2021). Functionality of Ingredients and Additives in Plant-Based Meat Analogues. Foods, 10(3), 600.

15. Martínez-Zamora L. et al. (2020). Synthetic vs. Natural Hydroxytyrosol for Clean Label Lamb Burgers. Antioxidants (Basel), 9(9), 851.